Al-Dżamm (الجم) to małe miasteczko znajdujące się na wschodzie Tunezji w rejonie Sahelu. Miejscowość ta słynie przede wszystkim z imponujących ruin rzymskich.
Tunezja | Ruiny amfiteatru, widok z zewnątrz (The Roman Amphitheatre at el-Djem (I) by Institute for the Study of the Ancient World na licencji CC BY 2.0)
Al-Dżamm zostało wybudowane na ruinach rzymskiego miasta Thysdrus, które najlepiej prosperowało w II wieku, kiedy to eksportowało oliwę z oliwek. Miasto znajduje się dokładnie w połowie drogi pomiędzy Susa i Safakis.
Amfiteatr
Najbardziej imponującym i znanym zabytkiem Al-Dżamm jest amfiteatr. Wznoszono go przez osiem lat, a budowa rozpoczęła się w roku 230. Może on pomieścić 35 tysięcy widzów i zdecydowanie dominuje w panoramie miasta.
Amfiteatr zachował się do naszych czasów w niemal idealnym stanie i wygląda nawet lepiej od rzymskiego Koloseum!
Niestety w XVII wieku Tunezyjczycy zaczęli używać kamieni pochodzących z amfiteatru do budowy Wielkiego Meczetu w Kairoum.
Najprawdopodobniej fundatorem amfiteatru był cesarz Gordian I (czyli Marcus Antonius Gordianus Sempronianus Romanus Africanus). Ciekawostką jest fakt, iż jest to trzeci pod względem wielkości amfiteatr na świecie. Jego wymiary są następujące: obwód – 427 m, długość – 149 m i szerokość – 124 m.
Zwiedzając amfiteatr warto wspiąć się na jego mur, by móc podziwiać przepiękną panoramę miasta, najlepiej o zachodzie słońca. Amfiteatr w roku 1979 został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO.
Amfiteatr wykorzystywany bywa także współcześnie. Nakręcono tutaj m. in. sceny do legendarnego już „Żywotu Brajana” Monty Pythona oraz, w późniejszych latach, do „Gladiatora”. Od roku 1985 każdego lata pod koniec lipca i na początku sierpnia odbywa się tu Międzynarodowy Festiwal Muzyki Symfonicznej. Jest to jedyny na świecie tego typu festiwal organizowany w kraju muzułmańskim.
Oprócz dużego amfiteatru w mieście znajdują się jeszcze dwa mniejsze. Co ciekawe, wszystkie trzy nie miały charakteru militarnego, ponieważ, jak wiadomo z wielu źródeł historycznych, w Al-Dżamm nigdy nie było garnizonu. Jest to jedyny taki przypadek na świecie. Wydaje się więc, że amfiteatry z Al-Dżamm służyły do pokazów rydwanów oraz walk gladiatorów ze zwierzętami.
Tunezja | Muzeum archeologiczne w Al-Dżamm (Tunisia El Djem mosaics by Verity Cridland na licencji CC BY 2.0)
Bogata kolekcja mozaik
Na obrzeżach miasta, zaledwie kilometr od amfiteatru, znajduje się muzeum archeologiczne, w którym obejrzeć można bogatą kolekcję mozaik z okolicznych rzymskich willi.
Niektóre eksponaty znajdują się na zewnątrz, a te cenniejsze – w budynku muzeum.
Zrekonstruowano tu m. in. tradycyjny dom rzymski nazwany „Afrykańską Willą”. W willi tej znajdują się dwie przepiękne mozaiki. Jedna przedstawia boginię Afrykę otoczoną popiersiami przedstawiającymi cztery sezony, na drugiej przedstawiono Rzym i jego prowincje. Wiele z tutejszych mozaik zostało przekazanych do zbiorów Muzeum Bardo, znajdującego się w stolicy Tunezji. Co roku w Al-Dżamm organizowany jest festiwal mozaik.
Uwaga na sprzedawców pamiątek
Warto wiedzieć, że sprzedawcy pamiątek z Al-Dżamm mają bardzo złą reputację wśród turystów. Przez wielu uważani są za najbardziej natarczywych i niegrzecznych w całej Tunezji. Jadąc więc w te regiony należy uzbroić się w duży zapas cierpliwości i spokoju.
Zainteresują Cię również
Chorwacja w czasie deszczu
Wieża Eiffla
Dubaj w kilka godzin
New Delhi – Indie w pigułce
Góry Atlas w Tunezji
Medyna w Sousse
