Ceramika to jedna z najpopularniejszych sztuk w Tunezji. Od zawsze ściśle powiązana była z garncarstwem. Obecnie zachwyca każdego turystę, który w jakimkolwiek tunezyjskim mieście trafi na targ.
Tunezja | Ręcznie zdobiona ceramika na jednym z tunezyjskich bazarów (Carthage, Tunisia by Riyadh Al Balushi na licencji CC BY 2.0)
Ceramiczne centra
Dwa główne ośrodki ceramiki to Nabul, znajdujący się na półwyspie Al-Watan al-Kibli (Cap Bon) oraz Guellala, znajdująca się na wyspie Dżerba.
Nabul słynie z wyrobu niezwykle kolorowej glazurowej ceramiki. Większość z niej jest obecnie produkowana na potrzeby rynku turystycznego. Natomiast w Guellala produkowana jest ceramika użytkowa np. dzbany do przechowywania chłodnej wody, pojemniki na żywność czy słoje typu „Ali Baba”.
Na północy kraju w miasteczku Sejnane oraz w kilku pobliskich miejscowościach produkowana jest tradycyjna ceramika berberyjska, która w zasadzie od pierwszych wieków neolitu wytwarzana jest w ten sam niezmieniony sposób.
Tradycyjnie ceramikę dzieli się na tą wyrabianą przez mężczyzn i przez kobiety. Ceramika wyrabiana przez kobiety zasadniczo ogranicza się do terenów wiejskich i ma znaczenie użytkowe.
Trochę historii...
Mimo iż ceramika znana była w Tunezji już w neolicie, to przez wieki powoli podupadała, aby wraz z przybyciem Fenicjan na nowo się odrodzić. Puniccy rzemieślnicy wprowadzili nowe formy, takie jak np. amfora, która służyła do morskiego transportu żywności, a także czerwone lub czarne lakierowane misy i talerze.
W czasach rzymskich zaczęto wszystko dekorować motywami roślinnymi (a w szczególności kwiatami), zwierzęcymi oraz mitologicznymi. W okresie tym szczególnie popularna stała się terakota. Wykonywano z niej głównie reliefy oraz ozdobne płytki przedstawiające sceny ze Starego i Nowego Testamentu.
O prawdziwym rozkwicie tunezyjskiej ceramiki można mówić dopiero od VII wieku, kiedy to na terenie kraju pojawili się Arabowie i islam. Ceramikę zaczęto wówczas fantazyjnie ozdabiać, emaliować i glazurować.
Tunezja | Tradycyjna tunezyjska ceramika (Slide copies, April 2000, Tunisia by alh1 na licencji CC BY-ND 2.0)
Aghlebidzka tradycyjna ceramika ozdobiona jest motywami roślinnymi, zwierzęcymi lub wzorami geometrycznymi, natomiast ceramika fatymidzka charakteryzuje się harmonijnym połączeniem postaci ludzkich ze zwierzętami.
Wraz z napływaniem kultury andaluzyjskiej zaczęto produkować ozdobne ceramiczne płytki pokrywane wielobarwną glazurą. Płytki te były zdobione skomplikowanymi motywami geometrycznymi.
Od XVII wieku tunezyjska ceramika była pod wyraźnym wpływem tradycji tureckich, co widoczne jest nawet we współczesnych wyrobach.
Zróżnicowanie tunezyjskiej ceramiki
W tradycyjnych wyrobach ceramicznych widoczne są obecnie różne wpływy np.: w ceramice z Guellala znajdziemy elementy berberyjskie, rzymskie i greckie; w ceramice z Moknine – bizantyjskie, arabskie i berberyjskie; w ceramice z Kallaline – punickie, arabskie i andaluzyjskie; natomiast w ceramice z Nabul – punickie, rzymskie i andaluzyjskie.
Znawcy tunezyjskiej ceramiki są w stanie po wzorach i kolorach rozpoznać region, w którym została ona wyprodukowana. Co ciekawe w czasach rozwoju mechanicznej produkcji masowej w Tunezji coraz częściej wraca się do korzeni, traktując ceramikę jako sztukę i produkując oraz zdobiąc ją ręcznie.
Tunezyjska ceramika jest jednym z najczęściej kupowanych przez turystów produktów. Na lokalnych targach od jej wzorów i kolorów można dostać prawdziwego zawrotu głowy.
Tunezja | Ręczne malowanie ceramiki (kitsch by Katina Rogers na licencji CC BY 2.0)
Zainteresują Cię również
Zakupy w Chorwacji – garść przydatnych informacji
Waluta Francji (Euro)
Pamiątki z Danii
Pamiątki z Meksyku
Zakupy i ceny w Dubaju
Pamiątki z Holandii
