Tunezja od dawna słynęła z wyrobów tkaczy. Już w czasach starożytnych Grecy uwielbiali gobeliny z Kartaginy. Obecnie najpiękniejsze tunezyjski dywany dostępne są na targach w Tunisie, Kairuan, Tozeur i Dżerbie.
Niestety nie należą one do najtańszych pamiątek.
Tunezja | Ręcznie tkane dywany, Kairouan (Tunisia-4578 by Dennis Jarvis na licencji CC BY-SA 2.0)
Stolica tunezyjskich dywanów
Ain Draham (عين دراهم) to niewielkie miasteczko o domach z czerwonymi dachami, leżące u podnóża gór Kroumirie na północy Tunezji (nieopodal granicy algierskiej). Można powiedzieć iż jest ono stolicą tunezyjskich dywanów.
We wczesnych latach 80. grupa lokalnych kobiet założyła spółdzielnię Les Tapis de Kroumirie. Inicjatorami tego projektu byli dwaj Francuzi, którzy zamieszkiwali wówczas Ain Draham. Odwiedzając tutejszą wytwórnię dywanów można nie tylko przyjrzeć się jak powstają, ale także od razu zakupić ten, który nam się najbardziej podoba.
Dywany berberyjskie
Jedne z najpiękniejszych dywanów, które robione są w Ain Draham to dywany berberyjskie, nazywane alloucha. Są to dywany wykonywane z ręcznie skręcanej wełny w naturalnej gamie kolorów wełny owiec, od czerni do bieli, poprzez różne odcienie szarości, beżu i brąz. Dywany te ozdabiane są prostymi tradycyjnymi motywami berberyjskimi. Innym typem dywanów z motywami berberyjskimi są tzw. guetiffa. Mają one jasny, beżowo-kremowy kolor i geometryczne wzory.
Tunezyjscy tkacze skrupulatnie kultywujący tradycje, ale jednocześnie otwarci na zewnêtrzne inspiracje od zawsze tworzyli niepowtarzalne wzory. Tkacze inspirowali się zarówno orientalnymi, jak i etnicznymi motywami. Każdy dywan był swego rodzaju arcydziełem. To właśnie dlatego od zawsze cieszyły się one tak ogromnym zainteresowaniem wśród lokalnych i zagranicznych bogaczy.
Tunezja | Demonstracja tkania dywanu w jednym z tunezyjskich sklepów (Carpet weavers at Kairouan by Leonora (Ellie) Enking na licencji CC BY-SA 2.0)
Nie tylko na podłogę...
Tunezyjskie dywany pełniły wiele funkcji. Między innymi były ozdobą podłóg i ścian w domach, służyły jako podkładka pod siodło, ozdabiały meczety itd.
Gobeliny dekorują ściany, meble, a czasami także podłogi. Tka się je ręcznie na krosnach poziomych lub pionowych z barwionych nici wełny lub jedwabiu. Włókna tka się tak gęsto, aby całkowicie ukryły „rusztowanie” gobelinu. Przykładem takich prac są m.in. gobeliny podłogowe nazywane „mergoum” oraz kilimy. Charakteryzują się one połączeniem dwóch prostych wzorów geometrycznych, w kształcie rombu i trójkąta.
Tunezyjskie dywany tkane są zawsze na krosnach pionowych z długich wełnianych nici. Ścieg takich dywanów jest równy, przez co mają one aksamitną fakturę. Najlepszym przykładem takiego dywanu jest tradycyjny dywan Kairoum (styl perski). Odziedziczyły one nazwę od miasta, w którym były pierwotnie produkowane. Tradycja ich wyrobu wywodzi się z Turcji. Jest to rustykalny dywan, wykonany z naturalnych lub barwionych nici. Jego duży wzór zajmuje centralną przestrzeń. Dodatkowo tworzone są zdobienia w częściach narożnych. Typowe wzory są geometryczne lub florystyczne. Często główny wzór jest stylizowany i symboliczny ( zazwyczaj o znaczeniu religijnym).
Obecnie jedynie fantazja ogranicza twórców dywanów w kwestii wzornictwa i kolorystyki. Duże znaczenie dla różnorodności tych rękodzieł miało wprowadzenie w XX wieku sztucznych barwników.
Tunezja | Tradycyjne tunezyjskie dywany, Houmt Souk (Garmet And Carpet Shop by Jernej Furman na licencji CC BY 2.0)
Wymiary tradycyjnych tunezyjskich dywanów
Oryginalny tunezyjski dywan pierwotnie nie przekraczał 40 000 węzłów na metr kwadratowy (20x20 tekstury). Dziś jednak niektóre tunezyjskie dywany posiadają nawet 250 000 węzłów (50x50 tekstury). Najczęstsze tekstury posiadają obecnie "30x30" lub "40x40" węzłów.
Tunezyjskie dywany i gobeliny ze względu na jakość wykonania i piękno są jednym z najchętniej kupowanych przez zamożnych turystów produktami. Wszystkie dywany są kontrolowane pod względem jakości przez specjalny urząd Organisation National de l’Artisanat (ONAT).
Zainteresują Cię również