Klasyczne naczynia osmańskie są jedynymi z najpiękniejszych przykładów ceramiki islamskiej. Tureckie wzornictwo łączy wpływy rękodzieła z Chin, Bizancjum, krajów arabskich i Persji z oryginalnymi akcentami tureckimi.
Turcja | Turecka ceramika kusząca kolorami (by PublicDomainPictures na licencji Pixabay)
Ceramika z Izniku
Ponieważ islam zabrania wiernym używania do jedzenia i picia naczyń ze złota i srebra, w krajach muzułmańskich bardzo wcześnie rozwinęła się bogato dekorowana ceramika.
Turecka ceramika zaistniała już w czasach państwa Seldżuków, jednak szczyt swojego kunsztu osiągnęła w Imperium Osmańskim. Miejscem słynącym z pięknie zdobionej ceramiki był przede wszystkim Iznik.
Iznik, miasto w zachodniej Anatolii, zaczęło wyrabiać ceramiczne naczynia i kafle już w XIV wieku, ale swój złoty okres przeżywało w XVI i XVII wieku.
Wczesna ceramika z Izniku (do ok. 1520 r.) była zdobiona przede wszystkim kolorem niebieskim („ceramika biało-niebieska”). Po 1520 r. rzemieślnicy dodali do palety kolor turkusowy, a w drugiej połowie XVI wieku zaczęła rozwijać się ceramika wielokolorowa, która stała się niezwykle popularna w wieku XVII. Najczęściej używanymi kolorami były: niebieski, turkusowy, zielony i czerwony.
Do najczęściej spotykanych motywów ceramiki iznickiej należą wzory abstrakcyjne, geometryczne (np. styl Tuğra, z koncentrycznymi spiralami ozdobionymi małymi listkami), rośliny (zwłaszcza kwiaty, gałązki z liśćmi), a później również inne motywy, np. zwierzęta czy statki.
Oprócz talerzy, dzbanów, misek i tym podobnych naczyń Iznik słynął z wyrobu kafelków ceramicznych, używanych do dekoracji ścian. Wiele spośród najsłynniejszych meczetów tureckich, w tym niektóre spośród dzieł Sinana, ozdobione są płytkami z Izniku.
Turcja | Islam zabrania używania naczyń ze złota i srebra, dlatego też w krajach muzułmańskich bardzo wcześnie rozwinęła się bogato dekorowana ceramika (by PublicDomainPictures na licencji Pixabay)
Ceramika obecnie
Iznik zaczął tracić na znaczeniu wraz z osłabianiem się Imperium Osmańskiego. Okres świetności i bogactwa państwa kończył się, malała więc liczba zamówień sułtańskich – opłacanych przecież ze skarbu – na wyroby z Izniku. Miasto zaczęło biednieć, a wykonanie naczyń nie było już tak kunsztowne jak niegdyś.
Iznik wywarł jednak wpływ na współczesną ceramikę turecką. Wyroby sprzedawane dziś, zwłaszcza te przeznaczone dla turystów, naśladują wzornictwo klasycznej ceramiki. Szczególnie popularne są wzory kwiatowe – zwłaszcza tulipany – a także różne wzory abstrakcyjne. Maluje się w ten sposób naczynia, kafelki oraz ceramiczne figurki.
Jednym z największych współczesnych ośrodków wyrobów ceramicznych w Turcji jest Kütahya. Już w XVI wieku osiedlili się tam mistrzowie rzemiosła i od tego czasu była ona drugim po Izniku miastem słynnym z pięknie malowanej ceramiki.
Inne współczesne miasta znane z ceramiki to Avanos, Ayvalık, Bursa, Edirne oraz Stambuł.
Turcja | Oprócz talerzy, dzbanów i misek, Turcy słyną z wyrobu kafelków ceramicznych, używanych do dekoracji ścian (Saramik by ale na licencji CC BY 2.0)
Zainteresują Cię również
Naturalne tunezyjskie kosmetyki
Zakupy na Malcie
Agawa i lawenda – oryginalne pamiątki z Hvaru
Symbole Tunezji
Wiedeń – słodki zawrót głowy
Nowe tureckie seriale w TVP
