Większa część Turcji leży w Azji południowo-zachodniej. Tylko 3% powierzchni kraju zajmuje obszar europejski, zwany Tracją. Turcję oblewają cztery morza: Czarne od północy, Marmara od północnego-zachodu, Egejskie od zachodu oraz Śródziemne od południa.
Linia brzegowa Turcji jest dobrze rozwinięta, zwłaszcza na zachodzie występują liczne wyspy.
Turcja | Niebo nad Kapadocją (by BarisKerimCesur na licencji Pixabay)
Turcja graniczy z ośmioma państwami: Bułgarią, Grecją, Armenią, Azerbejdżanem (krótka granica – zaledwie 9 km), Gruzją, Iranem, Irakiem i Syrią.
Rzeźba terenu
Turcja jest krajem wyżynno-górskim. Większą część jej powierzchni zajmuje Wyżyna Anatolijska, wznosząca się średnio od 900 do 1500 m n.p.m. W wielu miejscach teren obniża się, tworząc kotliny.
Wyżynę otaczają łańcuchy górskie. Na północy wznoszą się Góry Pontyjskie. Ich najwyższy szczyt to Kaçkar Dağı (3932 m n.p.m.).
Na południu Anatolii rozciągają się natomiast pasma gór Taurus. Ich najwyższym szczytem jest Kızılkaya (3767 m n.p.m.). Góry Taurus zbudowane są w dużej części z wapieni, w których na przestrzeni dziejów wykształciły się jaskinie krasowe.
Krótsze pasma górskie, poprzecinane licznymi dolinami, znajdują się w zachodniej części Anatolii.
Na wschodzie Turcji znajduje się Wyżyna Armeńska, wznosząca się od 1000 do 2000 m n.p.m. Przecinają ją liczne pasma górskie. Jedno z nich jest zwieńczone najwyższym szczytem Turcji – górą Ararat (5122 m n.p.m.) – wygasłym masywem wulkanicznym, na którym według Biblii spoczęła Arka Noego, kiedy opadły wody potopu.
W Turcji jest bardzo mało nizin. Występują one na obszarach nadmorskich oraz w Tracji (Nizina Tracka). Największą niziną w Turcji jest Nizina Adana.
Turcja | Krajobrazy Pamukkale (by azcokgezdim na licencji Pixabay)
Aktywność sejsmiczna
Aż do czasów starożytnych obszar Anatolii był aktywny wulkanicznie. Obecnie wszystkie wulkany znajdujące się na terenie Turcji są wygasłe. Masywy wulkaniczne są najwyższymi szczytami górskimi w Turcji.
Aktywność sejsmiczna przejawia się jednak w postaci trzęsień ziemi. Bardzo aktywnym sejsmicznie regionem jest Wyżyna Armeńska, leżąca na styku czterech płyt tektonicznych.
Najbardziej aktywny obszar znajduje się na północ od jeziora Van, blisko granicy z Gruzją, i ciągnie się pasmem na zachód, w kierunku Erzincanu, Tokatu, Sakarii. Do bardziej narażonych na trzęsienia ziemi obszarów należą też Region Egejski oraz Region Marmara.
Turcja | Turcję oblewają cztery morza (Turkey - The lycian way by chany crystal na licencji CC BY-ND 2.0)
Rzeki
Turcja posiada dość dobrze rozwiniętą sieć rzeczną. Źródłem wody są przede wszystkim obszary górskie, gdzie występuje więcej opadów deszczu, a zimą pada śnieg. Z Gór Pontyjskich i Taurusu spływają krótkie, bystre rzeki. Poziom wód najwyższy jest zimą.
Do dużych rzek przepływających przez teren Anatolii należą Eufrat, Tygrys, Kura i Araks.
Sieć rzeczna jest bardziej uboga na terenach wyżyn: Anatolijskiej i Armeńskiej. Najdłuższą rzeką środkowej Anatolii jest Kızılırmak, która uchodzi do Morza Czarnego. Wiele krótkich rzek przepływających przez Wyżynę Anatolijską okresowo wysycha.
Jeziora
Na terenie Turcji występują liczne jeziora. Są one pochodzenia tektonicznego. Największe, jezioro Van, znajduje się we wschodniej części kraju, na Wyżynie Armeńskiej. Ma powierzchnię średnio 3700 km² (zarówno powierzchnia, jak i głębokość zmieniają się w ciągu roku ze względu na nieregularne opady czy letnie susze).
Największym słonym jeziorem w Turcji jest Tuz Gölü (Jezioro Soli). Zajmuje ono powierzchnię 1500 km² i jest bardzo płytkie. Jezioro Tuz oraz inne okoliczne jeziora są głównym źródłem soli w Turcji.
Turcja | Turcja jest krajem wyżynno-górskim (Sunset, Goreme by Jurgen na licencji CC BY 2.0)
Zainteresują Cię również





