Meczet Selima II, czyli Selimiye w Edirne uważany jest za ukoronowanie kariery architekta Sinana i jego najwspanialsze osiągnięcie budownicze. Harmonijna architektura, wspaniałe zdobienia i piękne położenie na wzgórzu sprawiają, że podróżnik dziwi się, dlaczego dopiero w 2011 roku świątynia trafiła na listę UNESCO.
Turcja | Meczet Selimiye (Одрин: Selimiye Camii by Михал Орела na licencji CC BY 2.0)
Historia meczetu
Ten najsłynniejszy meczet w Edirne i prawdziwa perła architektury osmańskiej powstał w latach 1569-75. Sinan zaprojektował go dla rządzącego w tym czasie sułtana, Selima II. Świątynię wzniesiono w centrum miasta, na wzgórzu – dzięki temu widoczna jest już 10 km od Edirne.
Selimiye jest uznane za największe osiągnięcie Sinana, przewyższające kunsztem nawet meczet wybudowany w Stambule dla ojca Selima, Sulejmana Wspaniałego.
W 1913 r., podczas wojen bałkańskich, kopuła Selimiye została uszkodzona przez pocisk artylerii bułgarskiej. Znakomicie zaprojektowany meczet wytrzymał jednak bombardowanie i kopuła nie runęła. Zniszczenia były niewielkie. Ślad po pocisku na rozkaz Atatürka nie został usunięty; traktowany jest jako ostrzeżenie przed zniszczeniami, jakie niesie wojna.
Oryginalne wyposażenie meczetu przetrwało do naszych czasów niemal w całości. Jedynie część niezwykle ozdobnej, wyłożonej płytkami ceramicznymi loży sułtańskiej została zrabowana przez wojska rosyjskie w 1878 r.
Meczet Selima został wpisany w czerwcu 2011 roku na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Turcja | Wnętrze kopuły meczetu (Одрин: Selimiye Camii by Михал Орела na licencji CC BY 2.0)
Piękno, symbolika i funkcjonalność
Meczet znajduje się tuż obok bazaru Selimiye Arastası, który należy do kompleksu świątyni wraz z medresą, szkołą hadisów, biblioteką oraz wieżą zegarową.
Do meczetu wchodzimy przez bardzo duży dziedziniec, ozdobiony rzędami kolumn, z fontanną do ablucji zbudowaną na środku. Meczet ma cztery minarety, mierzące po 72 m każdy. Są to najwyższe minarety w całej Turcji.
Imponująca jest też kopuła meczetu, przyrównywana do kopuły Hagia Sofii. Ma 31 m średnicy.
Sinanowi udało się osiągnąć szczyt harmonii pomiędzy elementami budowli. Nie wsparł na przykład budynku na potężnych filarach, znajdujących się zwykle pośrodku meczetu. Zastąpił je ośmioma mniejszymi kolumnami, które finezyjnie wkomponował w ściany świątyni. Na zewnątrz filary te widoczne są jako wieże. Jak pokazała historia, kolumny te sprawdziły się znakomicie jako elementy podtrzymujące kopułę. Znane są jako Fil Ayakları(tur. „Nogi słonia”.
Turcja | Dziedziniec meczetu (Одрин: Selimiye Camii by Михал Орела na licencji CC BY 2.0)
Wnętrze meczetu zachwyca przepięknymi dekoracjami, spośród których największe wrażenie robią wzory i kaligrafia namalowane na sklepieniu kopuły.
Prawdziwym dziełem sztuki jest minbar, czyli kazalnica. Chociaż sułtan Selim zażądał od Sinana minbaru zrobionego ze złota, architekt zaprotestował, twierdząc że taki minbar zostanie zaraz ukradziony i zniszczony. Obiecał wykonanie kazalnicy wspanialszej niż złota i dotrzymał obietnicy. Minbar zrobiono z marmuru, w którym wyrzeźbiono ażurowe wzory. Tron znajdujący się na szczycie minbaru wyłożono ceramiką.
Turcja | Meczet Selimiye to prawdziwa perła architektury osmańskiej (by MehmetndiEfe na licencji Pixabay)
Ceramicznymi płytkami wyłożono również ściany mihrabu, także wykonanego z marmuru.
Okna meczetu zostały zaprojektowane tak, aby wpuszczać bardzo niewiele światła w dolnych kondygnacjach meczetu oraz bardzo dużo w górnych. Zamysłem architekta było ukazanie różnicy pomiędzy tym, co ziemskie a tym, co boskie. To rozwiązanie pozwala nam również podziwiać wspaniale oświetlone naturalnym światłem dekoracje.
Dziś dolna część świątyni jest rozjaśniona przez żyrandole.
Zainteresują Cię również
Koptowie - wspólnota chrześcijańska w Egipcie
Cerkiew św. Łazarza w Larnace
Klasztor Kykkos w górach Troodos
Meczet Dżumeirah
Torre de Belem
Wielki Meczet w Kairuan
