Oazy

Siwa to jedna z najpiękniejszych oaz w Egipcie. Nie bez powodu jej nazwa oznacza „Krainę Palm” – rośnie tu prawie 300 tysięcy tych drzew. Oaza słynie z daktyli, oliwek oraz krystalicznie czystych źródeł. To prawdziwa perełka egipska, gdzie można odpocząć od turystycznego zgiełku kurortów. 

siwa1

Egipt | Jedną z najpiękniejszych oaz w Egipcie jest Siwa (Sunset at Fatnas island in Siwa in Egypt by Heather Cowper na licencji CC BY 2.0)

Najważniejsze informacje

Oaza Siwa położona jest w zachodniej części Egiptu, w muhafazie Matruh, niedaleko granicy z Libią. Od Kairu dzieli ją 560 km. Główne miasto oazy to Siwa. Oaza liczy ok. 20 tysięcy mieszkańców.

Choć klimat panujący w obrębie oazy jest wybitnie suchy i gorący, a deszcz to zjawisko niezwykle rzadkie, w oazie nie brakuje wody. Znajduje się tu ponad 200 źródeł słodkiej, bardzo czystej wody, z której produkuje się najlepszą wodę mineralną w Egipcie.

 

Arabska nazwa oazy – Wāhat Sīwah – oznacza „Krainę Palm”. Rośnie tu 250-300 tysięcy palm daktylowych, 50 tysięcy drzew oliwnych, wiele drzew i krzewów cytrusowych. Uprawiane są ponadto zboże i warzywa.

Daktyle pochodzące z oazy należą do najlepszych w Egipcie; uważane są za najsłodsze.

Wielu mieszkańców oazy jest pochodzenia berberyjskiego; często słyszy się tu języki berberyjskie, odmienne od arabskiego. Sami mieszkańcy szczycą się pochodzeniem nie tylko od ludności egipskiej, ale i od marokańskiej, libijskiej, algierskiej, sudańskiej czy nawet tureckiej.

siwa2

Egipt | Miasteczko Siwa (Siwa in Egypt by Heather Cowper na licencji CC BY 2.0)

Historia oazy

Ślady osadnictwa w oazie Siwa są datowane na dziesiąte tysiąclecie p.n.e., ale pierwsze kontakty z Egiptem faraonów nastąpiły dopiero w czasach XXVI dynastii (685-525 p.n.e.). Założono tu wówczas nekropolę.

Z czasów XXVI dynastii pochodzi świątynia Wyroczni; za XXX dynastii wzniesiono tu natomiast świątynię Amona.
Do oazy dotarł w IV w. p.n.e. Aleksander Wielki, a tutejsza wyrocznia potwierdziła jego boskie pochodzenie oraz legitymizowała jego władzę jako faraona.

W czasach rzymskich oaza, ze względu na swoje położenie w głębi pustyni, była miejscem zsyłek.

Oaza pozostawała miejscem trudno dostępnym również w średniowieczu. Mieszkańcy odparli w VII w. armię arabską; islam został tu wprowadzony prawdopodobnie nie wcześniej niż w XII w.

Pierwszym Europejczykiem, który odwiedził oazę był William George Browne (1792 r.).

siwa3

Egipt | Oaza Siwa nazywana jest często Oazą Palm (IMG_2020 by Thom Chandler na licencji CC BY-SA 2.0)

W 1819 r. Muhammad Ali oficjalnie przyłączył tereny oazy do Egiptu.

Do lat 80. XX wieku oaza pozostawała miejscem trudno dostępnym i odosobnionym, zachowującym własną, odrębną kulturę. Dopiero od 30 lat Siwa ma połączenie drogowe z miastem Matruh oraz oazą Bahrijja. Od tej pory oazę zaczęli odwiedzać turyści.

Atrakcje oazy

Główne miasto oazy, Siwa, powstało w miejscu ruin starszego miasta Szali, którego fortyfikacje powstały w 1203 r. Warto zobaczyć ruiny fortecy Szali, zarówno za dnia, jak i nocą, kiedy są podświetlone i wyglądają niesamowicie.

Niedaleko miasta Siwa znajdują się ruiny starożytnej stolicy oazy, Aghurmi. Można tam zobaczyć ruiny świątyni Amona oraz wybudowanej w skale wyroczni.

Panoramę oazy najlepiej obejrzeć ze szczytu Góry Umarłych (Dżabal al-Matwa), nazwanej tak ze względu na znajdujące się tam liczne groby z czasów XXVI dynastii oraz ptolemejskich. W czasie II wojny światowej ukrywali się tutaj mieszkańcy oazy.

Źródła, sadzawki i jeziorka ze słodką wodą są błogosławieństwem gorącej oazy. W niektórych spośród nich można się kąpać. Najsłynniejszym źródłem jest Łaźna Kleopatry, gdzie według legendy miała się kąpać słynna królowa Egiptu.

siwa4

Egipt | Główne miasto oazy to Siwa (Siwa houses (2007-05-070) by Vyacheslav Argenberg na licencji CC BY 2.0)

W odległości 6 km na zachód od miasta Siwa znajduje się słone jezioro Birket Siwa. Możemy wybrać się na porośniętą palmami wyspę Fatnis, między którymi znajduje się słodkowodna sadzawka.

Oaza słynie z pięknego rękodzieła. Warto przeznaczyć nieco więcej funduszy na oryginalną, kunsztownie wykonaną srebrną biżuterię z Siwa niż na kilka kompletów sztampowej nieraz biżuterii, masowo występującej w popularnych kurortach. Zwróćmy też uwagę na typowe dla oazy kosze plecione z włókna liści palmowych, lampy oliwne, naczynia gliniane czy kolorowe narzuty.

Oprócz świąt muzułmańskich – zakończenia Ramadanu oraz Święta Ofiar – w oazie obchodzi się święto Siyaha, organizowane na cześć patrona oazy, Sidi Sulaymana. Święto trwa trzy dni i jest obchodzone w czasie pierwszej pełni października.

 

Oaza Ad-Dachila, znana też jako Oaza Dakhla, jest jedną z siedmiu oaz na Pustyni Zachodniej w Egipcie. Dziś jest to przede wszystkim ośrodek turystyczny, ale w jej głównym mieście wciąż można zauważyć stare zabudowania. Oaza słynie z gorących źródeł; charakterystycznym elementem jej krajobrazu są tradycyjne domy z cegieł błotnych. 

dakhla1

Egipt | Widok na Oazę Ad-Dachila (Dakhla Oasis, Egypt (2007-05-200) by Vyacheslav Argenberg na licencji CC BY 2.0)

Najważniejsze informacje

Oaza Ad-Dachila, nazywana przez miejscowych również Oazą Wewnętrzną, znajduje się pomiędzy oazami Farafra i Kharga, w muhafazie Nowa Dolina, na Pustyni Zachodniej (stanowiącej fragment Pustyni Libijskiej). Jest jedną z najgęściej zaludnionych oaz egipskich; liczba jej mieszkańców wynosi 70 tysięcy (dane z 2002 r.). Odległość od oazy do doliny Nilu wynosi ok. 350 km.

W obrębie oazy uprawia się przede wszystkim palmy daktylowe, owoce cytrusowe, oliwki, winorośl, zboża i warzywa.

W skład Oazy Ad-Dachila wchodzą dwa miasta oraz kilkanaście osad. Największym miastem jest Mut (Mut el-Kharab); drugie co do wielkości jest Al-Qasr. Do najważniejszych osad należą Qalamoun i Balat.

Społeczność oazy jest dość różnorodna. Mieszkańcy Qalamoun szczycą się rodowodem sięgającym czasów osmańskich.

 

Historia

Tereny oazy były zasiedlane przez plemiona koczownicze już w plejstocenie, kiedy Sahara nie była jeszcze pustynią, lecz sawanną. Na terenie Ad-Dachili odkryto największe skupisko (aż kilkadziesiąt tysięcy!) rysunków naskalnych w całej wschodniej części Sahary. Rysunki te datowane są na czasy od ok. 8000 p.n.e. do epoki egipskiego Starego Państwa.

Faraonowie egipscy roztoczyli swe panowanie nad Ad-Dachilą ok. 2550 r. p.n.e. Oaza zaczęła odgrywać istotną rolę za panowania VI dynastii, kiedy to znalazła się na uczęszczanym szlaku karawan. Za panowania Pepi II wzniesiono tu pałac, którego ruiny przetrwały do dziś mimo ogromnych zniszczeń, jakich budynek doznał na skutek pożaru jeszcze w epoce Starego Państwa.

dakhla2

Egipt | Najstarszy meczet w Oazie Ad-Dachila (Oldest Mosque in Dakhla by David Stanley na licencji CC BY 2.0)

Na terenie oazy odkryto również starożytne cmentarze z różnych okresów.

W XII w. Ajjubidzi wybudowali miasto Al-Qasr (prawdopodobnie na ruinach z okresu rzymskiego).

Europejczycy dotarli do Ad-Dachili dopiero w XIX wieku, a pierwszym egiptologiem, który usystematyzował część zabytków oazy był Herbert Winlock, który wybrał się tam w 1908 r.

Panorama i życie w oazie

Jeszcze niedawno, zanim powstała droga prowadząca do oazy, Ad-Dachila była miejscem bardzo odosobnionym. Większość mieszkańców nigdy nie wyprawiała się dalej niż do sąsiednich oaz. Centrum życia oazy stanowiło miasto Mut, co nie uległo zmianie i dzisiaj – choć zmienił się już charakter samego miasta, które przekształca się w ośrodek turystyczny. Ad-Dachila stała się mieszanką różnych stylów – od tradycyjnych domów z cegieł wyrabianych z błota po nowoczesne kurorty spa.

dakhla3

Egipt | Miasto Al-Qasr (Al-Qasr ancient city, Dakhla oasis (2007-05-214) by Vyacheslav Argenberg na licencji CC BY 2.0)

Ad-Dachila, w przeciwieństwie do wielu innych oaz, położona jest ponad poziomem morza (ok. 122 m n.p.m.), a nie w depresji. Oazę przecinają skalne wąwozy, oddzielając od siebie poszczególne osady.

Wśród wartych zobaczenia zabytków trzeba wymienić świątynię Deir el-Hagar, wybudowaną w I w. p.n.e., poświęconą Amonowi, Mut, Chonsu oraz Setowi, bóstwu oazy. W czasach chrześcijańskich świątynia została przekształcona w klasztor koptyjski. Dziś ma charakter muzeum open air.

Kolejnym często odwiedzanym miejscem są grobowce Muzawaka, pochodzące z czasów rzymskich. Dwa spośród nich zachwycają dekoracyjnymi malowidłami zachowanymi w bardzo dobrym stanie.

Warte zobaczenia jest też z pewnością stare miasto w Mut.

dakhla4

Egipt | Piaski pustyni, Ad-Dachila (Sand dunes (2007-05-226) by Vyacheslav Argenberg na licencji CC BY 2.0)