Sercem Al-Dżamm jest amfiteatr. Zaraz po Koloseum w Rzymie, jest to trzeci pod względem wielkości obiekt tego typu na świecie.

Na liście światowego dziedzictwa UNESCO znajduje się siedem chorwackich obiektów. Są na niej wspaniałe budynki sakralne, zabytkowe miasta czy park narodowy. Z całą pewnością warto zobaczyć każde z tych miejsc.

Ile wynosi średnia długość życia na Cyprze? Ile obiektów wpisanych na listę UNESCO jest na wyspie? Czy występują tu jeziora? Cypr w liczbach!

GleNa listę światowego dziedzictwa UNESCO wpisane zostały cztery obiekty znajdujące się na Cyprze. Są to zarówno miejsca, w których odkryto jedne z najdawniejszych śladów osadnictwa, jak i czarujące swoim pięknem późniejsze przykłady dzieła ludzkich rąk, takie jak Malowane Cerkwie.

Fado – melancholijne pieśni Portugalii, najbardziej tradycyjny gatunek muzyki tego kraju, dodano w niedzielę do listy UNESCO. Uznano je za niematerialne światowe dziedzictwo kulturowe.

Giza to starożytne miasto położone w Dolnym Egipcie, na zachodnim brzegu Nilu, słynne ze swych monumentalnych budowli. Jest miejscem, którego raczej nie sposób ominąć w czasie podróży szlakiem zabytków staroegipskich. 

Egipt | Giza należy do aglomeracji Kairu i położona jest od niego w odległości ok. 20 km (Tour bus and pyramids by yosoynuts na licencji CC BY-ND 2.0)

Jak tu dotrzeć?

Giza należy do aglomeracji kairskiej i położona jest ok. 20 km na południowy zachód od centrum stolicy Egiptu. Najbliższy międzynarodowy port lotniczy znajduje się w Kairze.

Do Gizy można dojechać z Kairu metrem lub dopłynąć promem. Do transportu publicznego w Gizie należą też pociągi, taksówki, autobusy, mikrobusy.

Współczesna Giza

Dzisiejsza Giza jest trzecim co do wielkości miastem w Egipcie. Ma ok. 2,5 mln mieszkańców. Łączy w sobie wygląd współczesnego miasta bliskowschodniego z górującymi nad wszystkim, starożytnymi budowlami.

W mieście tym znajduje się m. in. najstarszy ogród zoologiczny założony na kontynencie afrykańskim.

Wzdłuż brzegów Nilu w Gizie wybudowano szereg luksusowych domów i apartamentowców.

Egipt | Dzisiejsza Giza jest trzecim co do wielkości miastem w Egipcie (Giza by Hugo van den Bos na licencji CC BY 2.0)

Trzy piramidy i Sfinks

Budowle ze starożytnego kompleksu w Gizie powstały w III tysiącleciu p.n.e. Najsłynniejszymi spośród nich są trzy wielkie piramidy oraz monumentalna rzeźba Sfinksa. Obok nich znajdują się liczne zabytki mniejszych rozmiarów.

Najstarszą z trzech wielkich piramid, i jednocześnie największą piramidą egipską, jest Wielka Piramida Cheopsa (Chufu), licząca 147 m wysokości. Każdy spośród boków jej podstawy ma 230 m. Starożytni Grecy uznali ją za jeden z Siedmiu Cudów Świata. Jest ona dowodem nie tylko na ogromne możliwości starożytnych w zakresie budownictwa, ale i na wysoki poziom nauki w Egipcie. Boki piramidy zorientowane są zgodnie z kierunkami świata, a jej podstawa jest niemalże idealnym kwadratem (długości boków podstawy różnią się zaledwie centymetrami). Całość budowli waży ponad 6 milionów ton, co czyni ją najcięższym na świecie dziełem ludzkich rąk.

Drugą co do wielkości piramidą jest Piramida Chefrena, mierząca 137 m wysokości. To właśnie tej piramidy strzeże słynny Sfinks – rzeźba o długości 73 m i wysokości 20 m, przedstawiająca lwa z głową faraona, najprawdopodobniej właśnie Chefrena. Zdaniem wielu archeologów pierwotnie Sfinks miał głowę lwa, natomiast oblicze faraona zostało mu dorobione później. Dlatego też głowa rzeźby jest nieproporcjonalnie mała w stosunku do tułowia.

Egipt | Giza – tradycyjny transport (Pyramid of Menkaure by Vincent Brown na licencji CC BY 2.0)

Trzecia spośród piramid, Piramida Mykerinosa, jest dużo mniejsza od grobowców Cheopsa i Chefrena. Ma „tylko” 65 m wysokości. Choć w porównaniu z dwoma pobliskimi olbrzymami wygląda niepozornie, to każdego, kto zajrzał do środka mogła zachwycić swoim wystrojem. Zachowały się m.in. pochodzące z jej wnętrz rzeźby, przedstawiające Mykerinosa z boginią Hathor czy też bardzo oryginalny posąg faraona i jego żony. Jest on o tyle niezwykły, że jego twórca przedstawił parę królewską obejmującą się, a królowa jest równa wzrostowi faraonowi (zwykle faraon jest przedstawiany jako nieproporcjonalnie większy, ponieważ był osobą najważniejszą). Rzeźba ta znajduje się obecnie w muzeum w Bostonie.

Obok każdej z piramid znajduje się podziemne pomieszczenie dla barki słonecznej faraona.

Egipt | Pole golfowe w cieniu piramid? W Gizie to możliwe! (Golf Course in the Shadow of the Pyramids, Giza, Oct-2011 by Mitch Altman na licencji CC BY-SA 2.0)

Mniejsze zabytki

Grobowce Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa nie są jedynymi piramidami w Gizie. Wokół trzech wielkich budowli znajdują się mniejsze piramidy, przeznaczone na grobowce królowych i dostojników państwowych. Do kompleksu zabytków Gizy należą także świątynie, grobowce w formie mastab, sięgające czasów I i II dynastii, czy pozostałości po kwaterach budowniczych. Całość kompleksu zabytków w Gizie została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

 

Klapsko pjevanje to tradycyjny chorwacki sposób śpiewania. Wywodzi się z Dalmacji, głównie z rejonów nadmorskich i wyspiarskich.

Meczet Selima II, czyli Selimiye w Edirne uważany jest za ukoronowanie kariery architekta Sinana i jego najwspanialsze osiągnięcie budownicze. Harmonijna architektura, wspaniałe zdobienia i piękne położenie na wzgórzu sprawiają, że podróżnik dziwi się, dlaczego dopiero w 2011 roku świątynia trafiła na listę UNESCO.

Pamukkale, czyli starożytne Hierapolis, to unikalne miejsce, wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jest słynne głównie dzięki utworzonym tu przez wodę termalną wapiennym osadom, które przybrały formę tarasów.

Na liście światowego dziedzictwa UNESCOznajduje się aż 15 pozycji pochodzących z Portugalii. Są to zarówno miasta i zabytki architektury jak również regiony, krajobrazy i zabytki przyrodnicze.

W pobliżu zabytkowego centrum Sintry znajduje się jedna z najpiękniejszych i najważniejszych atrakcji turystycznych miasta – rezydencja oraz park Quinta da Regaleira.

Sakkara to starożytna nekropolia należąca do wieloletniej stolicy Egiptu – Memfis. Jest jednym z najbogatszych w zabytki stanowisk archeologicznych na świecie. 

Egipt | Sakkara – piramida schodkowa faraona Dżesera (Pyramid of Djoser (VI) by Institute for the Study of the Ancient World na licencji CC BY 2.0)

Najważniejsze informacje

Sakkara znajduje się ok. 30 km na południe od Kairu, na zachodnim brzegu Nilu.

Nekropolia wzięła swą nazwę od miejscowego plemienia berberyjskiego – Beni Saqqar.

Najstarsze grobowce Sakkary datuje się już na czasy I dynastii. Nie były to jeszcze groby królewskie, które zaczęły być tu wznoszone za II dynastii. Władcy byli tu grzebani do czasów Drugiego Okresu Przejściowego, natomiast pochówki dostojników miały w Sakkarze miejsce jeszcze w czasach ptolemejskich oraz rzymskich.

W 1979 r. Sakkara została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Grobowce królewskie

W Sakkarze znaleziono jedne z najstarszych mastab. Te poprzedniczki piramid miały formę ściętego ostrosłupa o prostokątnej podstawie.

Najsłynniejszym zabytkiem nekropolii jest piramida schodkowa faraona Dżesera, władcy z III Dynastii. Ta pierwsza piramida była dziełem architekta Imhotepa. Powstała ok. 2650 r. p.n.e. Jej wysokość wynosi 62,5 m. Jest częścią kompleksu grobowego, na który składają się ponadto kaplice, dziedzińce oraz mur. W różnych miejscach kompleksu umieszczono liczne rzeźby, w tym posąg samego Dżesera.

Imhotep był też prawdopodobnie architektem piramidy schodkowej syna Dżesera – Sechemcheta. Piramida ta miała być wyższa od piramidy Dżesera, jednakże nie została nigdy skończona. Również wokół tej piramidy wybudowano kompleks grobowy.

Egipt | Sakkara znajduje się ok. 30 km na południe od Kairu (Memphis Saqqara by Claudia Schillinger na licencji CC BY-ND 2.0)

Kolejnym kompleksem grobowym Sakkary jest piramida Unisa wraz z otaczającymi ją budowlami. Piramida tego ostatniego władcy V dynastii zachowała się w gorszym stanie niż piramida Dżesera. Jest ona jednak niezwykle ważna dla egiptologii, gdyż to w jej wnętrzu odkryto po raz pierwszy tzw. Teksty Piramid – zbiór formuł religijnych, mitów i zaklęć związanych z kultem zmarłych. Teksty te znajdują się również w kilku innych piramidach Sakkary.

Do pozostałych kompleksów grobowych Sakkary należą m.in. piramida i świątynia grobowa Tetiego, zespół grobowy Pepi I, piramida Merenre I, piramida Userkafa (położona tuż obok kompleksu Dżesera) i inne.

Egipt | Sakkara – hieroglify (Saqqara: Mastaba of Kagemni by Gary Todd na licencji CC0 1.0)

Inne zabytki i znaleziska Sakkary

Sakkara była nie tylko nekropolią królewską. Chowano tu również dostojników państwowych i inne ważne osobistości. Najlepiej zachowanym grobowcem jest mastaba Mereruki – wezyra władcy VI dynastii, Tetiego.

W niektórych spośród grobowców dostojników dokonano ważnych odkryć. W 1861 r. w grobowcu Czenerego znaleziono Tablicę z Sakkary – spis władców Egiptu od Anedżiba z I dynastii do Ramzesa II.

Sakkara to również miejsce odkrycia najstarszego zachowanego zwoju papirusu. Zwój z czasów I dynastii, datowany na 2900 r. p.n.e., odnaleziono w grobowcu Hemaki. Papirus ten jest całkowicie wyblakły.

Choć w Sakkarze zdecydowanie króluje piramida Dżesera, warto zainteresować się również zabytkami z okresów późniejszych niż Stare Państwo.
Do najważniejszych grobowców z czasów Nowego Państwa należą pusty grobowiec Horemheba (pochowanego w Dolinie Królów) czy też groby wezyra Aperela oraz Mai – mamki i piastunki Tutenchamona.

Z okresów późnego i ptolemejskiego pochodzi świątynia Serapeum poświęcona Apisowi, będąca jednocześnie zespołem grobowym świętych byków.

Greckim myślicielom poświęcony jest tzw. Krąg Filozofów, na który składają się posągi m.in. Homera, Hezjoda, Pindara i Platona.

Z okresu koptyjskiego pochodzi kilka klasztorów, m.in. Klasztor św. Jeremiasza

 

Thugga (دقة) to miasto w północnej Tunezji, nazywane również Dougga. Jest to niezwykle cenne i dobrze znane naukowcom oraz turystom stanowisko archeologiczne.

Torre de Belém to militarna budowla, która stała się jednym z symboli Portugalii. Baszta położona jest w Belem, jednej z największych dzielnic Lizbony.

Na liście światowego dziedzictwa UNESCOznajduje się pięć ukraińskich obiektów. Są to zarówno wspaniałe budynki sakralne, lasy, a także starówka. Bez wątpienia warto odwiedzić każde z tych miejsc.

W każdym mieście Tunezji znajduje się meczet, ale Wielki Meczet w Kairuan jest najważniejszy ze wszystkich. Kairuan, to najbardziej święte miasto muzułmanów w Tunezji i czwarte (po Mekce, Medynie i Jerozolimie) w całym islamie.

Kto chce popatrzeć na Lwów całkiem z góry, powinien udać się na Wysoki Zamek. Jest to zielone wzgórze na północ od centrum miasta – łatwo można tam dotrzeć w 15 minut.

Egipt to kraj, który może pochwalić się aż 7 zabytkami, a wręcz kompleksami zabytków wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Oto lista obiektów i miejsc, które koniecznie trzeba zobaczyć podróżując do Egiptu.