Glykó tou koutalioú (γλυκό του κουταλιού) to inaczej z języka greckiego „słodycze z łyżeczki”, czyli przetwory z różnego rodzaju owoców (całych lub w kawałkach), ale również warzyw i orzechów, zanurzonych w gęstym i słodkim syropie.
Cypr | Tradycyjny cypryjski przysmak podaje się w małych, kryształowych lub porcelanowych miseczkach (Cyprus desert, fruit in sirup + Halva by CTO Zurich na licencji CC BY 2.0)
Słodki zwyczaj
Te słodkie, owocowe przetwory, podawane są łyżeczką do herbaty, w małych porcelanowych lub kryształowych miseczkach, jako dodatek do kawy, lodów, jogurtu czy sera. Zwyczaj ich podawania to wyraz gościnności gospodarzy oraz nieodłączny element towarzyszący przyjmowaniu gości. Owoców w syropie można spróbować także w tradycyjnych cypryjskich kawiarniach (kafeneion).
Jakie owoce?
Przetwory wyrabiane są z niemalże wszystkich owoców, również tych kwaśnych, cierpkich i często niedojrzałych. Jedynym warunkiem jest ich świeżość i jakość. Są to m.in. winogrona bezpestkowe, jagody, morele, jabłka, gruszki, wiśnie, granaty, figi, melony, arbuzy, pigwy, suszone śliwki i cytrusy takie jak bergamotki, pomarańcze, mandarynki, grejpfruty czy cytryny.
Prócz owoców wykorzystuje się również orzechy – włoskie, pistacje, laskowe; płatki dzikiej róży i warzywa takie jak małe bakłażany, pomidorki cherry, cukinie a także zazwyczaj niejadalne części owoców – kwiaty i skórki cytrusów, skory z arbuzów lub cząstki owoców ze skórką.
Cypr | Słodkie przetwory wyrabiane są z niemalże ze wszystkich dostępnych na rynku owoców, a także orzechów, warzyw czy płatków dzikiej róży (Summer Fruits by travel oriented na licencji CC BY-SA 2.0)
Sposób przyrządzenia
Owoce gotuje się powoli w wodzie z cukrem (od kilku godzin po nawet kilka dni) aż powstanie gęsty syrop. Bardzo istotna jest ilość cukru, nie może go być ani zbyt mało, bo wtedy owoce będą się szybko psuły, ani zbyt duża=o, gdyż wówczas wytrąci się biały osad z cukru. Aby owoce zachowały soczysty kolor, dodaje się do nich wyciśnięty sok z cytryny. Podczas gotowania dodaje się także różnego rodzaju dodatki smakowe takie jak cynamon, mięta, liście pelargonii. Wszystkie te dodatki dorzuca się pod koniec gotowania a następnie wybiera, by nie trafiły do słoików. Tak przygotowane owoce przelewa się wraz z syropem do słoików i wekuje.
Dobrze przyrządzone przetwory, składają się z całych i twardych owoców, które można rozgryźć, zanurzonych w gęstym syropie. Ważne jest by w trakcie procesu owoce nie straciły swojego kształtu (nie powstała miazga), koloru, aromatu i smaku.
Cypr | Istotą ich przyrządzania jest to, aby owoce zachowały swój kształt, kolor i smak (traditional desert_spoon sweets by CTO Zurich na licencji CC BY 2.0)
Te tradycyjne przetwory przygotowywane są głównie w domach, według starych receptur, ale można je również dostać w sklepach na terenie całego Cypru, dzięki funkcjonowaniu niewielkich przedsiębiorstw, specjalizujących się w ich produkcji.
Rodzaje przetworów
Cypr słynie z kilku rodzajów tradycyjnie wyrabianych przetworów m.in. z niedojrzałych orzechów włoskich, moreli, wiśni, twardej skórki arbuza, czarnej odmiany figi, cytrusów (całe lub w plastrach), płatków dzikiej róży i małych odmian bakłażana.
Cypr | Na Cyprze bardzo popularne są przetwory z małych odmian bakłażana (Aubergines II by Stephanie Watson na licencji CC BY 2.0)
Zainteresują Cię również





