Cypr, obok Krety, należy do najdawniej zamieszkałych wysp Morza Śródziemnego. Odkryto tu wczesne ślady osadnictwa, jedne z najstarszych na świecie studni czy jedne z najdawniejszych dowodów oswojenia kota domowego.
Leżąca w istotnym punkcie strategicznym wyspa była we władaniu Hetytów, Asyryjczyków, Egipcjan, Rzymian, Bizancjum, Wenecji czy Wielkiej Brytanii. Najbardziej jednak na jej dziejach zaważyły dwa narody: Grecy oraz Turcy.
Cypr | Mozaika z Domu Tezeusza (stanowisko archeologiczne w Pafos) (House of Theseus, Pafos (Paphos) Mosaics - Pafos Archaeological Site, Nea Pafos, Kato Pafos (Paphos), Cyprus by Glen Bowman na licencji CC BY-SA 2.0)
Starożytność
- 10 000 lat p.n.e. – pierwsze ślady bytności ludzkiej na Cyprze, w Aetokremnos; społeczność zbieracko-łowiecka.
- 8200 lat p.n.e. – ślady osadnictwa w Aetokremnos. W zachodniej części Cypru odkryto jedne z najstarszych na świecie studni.
- 1400 lat p.n.e. – przybycie kupców z Grecji Mykeńskiej.
- II połowa XIII w. p.n.e. – Cypr zdobyty przez króla hetyckiego, Tudhaliyę IV.
- 1100-1050 r. p.n.e. – druga fala kolonizacji greckiej.
- 709 r. p.n.e. – Cypr zdobyty przez Sargona II; panowanie Asyryjczyków.
- 669-663 p.n.e. – Cypr uniezależnia się od Asyrii; na wyspie powstają miasta-państwa; wpływy różnych kultur, w tym fenickiej i egipskiej.
- 570 r. p.n.e. – Cypr zdobyty przez faraona Amozisa II. Egipskie panowanie pozostawiło pewne ślady w sztuce, modzie i broni.
- 526 r. p.n.e. – Persowie pokonują wojsko egipskie pod Peluzjum i przejmują władzę w państwie faraonów. W skład nowo zdobytych ziem wchodzi Cypr. Mieszkańcy zobowiązani są głównie do płacenia trybutu oraz wystawienia armii na żądanie władcy. Państwa-miasta cypryjskie po raz pierwszy biją własne monety.
- 499 r. p.n.e. – powstanie jońskie – rewolta państw-miast greckich przeciwko Persom. Władcy cypryjscy przyłączają się do powstania, ale Persowie już po roku odzyskują kontrolę nad Cyprem. Rebelia była zaledwie pierwszą z kilku, które miały miejsce w V i IV w. p.n.e.
- 333 r. p.n.e. – do władców cypryjskich dochodzą wieści o zwycięstwie Aleksandra Wielkiego nad Persami pod Issos. Cypryjczycy organizują powstanie przeciwko Persom, a Aleksander zapewnia im niezależność polityczną. Po śmierci Aleksandra Cypr znajduje się w granicach państwa Ptolemeuszy.
- 58 r. p.n.e. – Cypr prowincją rzymską. Rozwija się handel cypryjską oliwą z oliwek.
- 45 r. n.e. – na wyspę przybywają święci: Paweł, Barnaba i Marek; początek Kościoła Cypryjskiego.
- 395 r. – Cypr częścią Bizancjum.
Cypr | Pafos uznawane jest za jedno z najważniejszych stanowisk archeologicznych na Cyprze (The House of Theseus, Pafos (Paphos) Mosaics - Pafos Archaeological Site, Nea Pafos, Kato Pafos (Paphos), Cyprus by Glen Bowman na licencji CC BY-SA 2.0)
VII-XII wiek
- 647 r. – najazd Arabów. W 688 r. podpisują z cesarzem Justynianem traktat ustalający m.in. podział zebranych na wyspie podatków między kalifat a Bizancjum.
- 965 r. – wyspa wraca do Bizancjum.
- 1185 r. – Cypr zyskuje na krótko niepodległość pod rządami Izaaka Komnena.
- 1191 r. – Cypr zdobyty przez Ryszarda Lwie Serce podczas III krucjaty. Król sprzedaje wyspę zakonowi Templariuszy, a ci – Gwidonowi de Lusignan. Jego następcy rządzą Cyprem jako niezależnym królestwem.
XV-XVI wiek
- 1473 r. – umiera ostatni król z dynastii Lusignan. Jego żona, Wenecjanka Katarzyna Kornaro formalnie rządzi wyspą, w praktyce jednak pozostaje pod wpływami weneckimi. Wenecja w 1489 r. oficjalnie przejmuje kontrolę nad Cyprem. Z powodu dość częstych napadów wojsk osmańskich powstają fortece w Nikozji, Famaguście i Kyrenii.
- 1570-73 r. – wojna Turków Osmańskich z Wenecją. Wojska sułtańskie zdobywają Cypr już w 1570 r. Kolonizacja turecka. Kościół Katolicki traci na wyspie wpływy, umacnia się Cypryjski Kościół Prawosławny. Osmanowie znoszą feudalizm.
XIX wiek
- 1821 r. – powstania antytureckie.
- 1828 r. – pierwszy prezydent niepodległej Grecji, Joanis Kapodistrias, nawołuje do unii grecko-cypryjskiej.
- 1878 r. – Brytyjczycy, którzy pomogli Osmanom w czasie wojny z Rosją zapewnili sobie kontrolę nad Cyprem. Formalnie wyspa pozostaje częścią Imperium Osmańskiego.
Cypr | Od 2004 r. Cypr jest członkiem Unii Europejskiej. W czasie negocjacji akcesyjnych cypryjskiej dyplomacji przewodził Ioannis Kasoulides (na zdjęciu w samym środku) (EPP Group Study Days in Marseilles. Ioannis Kasoulides... by EPP Group na licencji CC BY-ND 2.0)
Zainteresują Cię również
Zamek Hrabiego Draculi
Chyba nie ma świecie osoby, której Rumunia, a w szczególności Transylwania, nie kojarzyłaby się z legendarnym...
Park Archeologiczny Kato Pafos
Jedną z największych atrakcji, jakie oferuje odwiedzającym go turystom miasto Pafos, jest bez wątpienia wizyta w...
Praga
Idealnie harmonizujące ze sobą historyczne i nowoczesne style architektoniczne, wspaniałe mosty, niezapomniane...
Koptowie - wspólnota chrześcijańska w Egipcie
Koptowie stanowią jedną z najstarszych wspólnot chrześcijańskich na Bliskim Wschodzie. Są też najliczniejszą grupą...
Bodhi – Drzewo Oświecenia
Powszechne jest przekonanie, że Siddhattha doznał Oświecenia podczas medytacji u stóp drzewa. W przekazach Buddy o...
Muzeum Brytyjskie (British Museum)
Gdzie poza Grecją znajdziemy jedną z oryginalnych kariatyd Erechtejonu? W British Museum. Gdzie poza Egiptem...
XX wiek
- 1914 r. – Brytyjczycy anektują Cypr w odpowiedzi na koalicję Imperium Osmańskiego z Prusami i Austro-Węgrami.
- 1931 r. – cypryjscy Grecy żądają unii z Grecją (enosis); Turcy preferują rządy brytyjskie.
- 1950 r. – arcybiskup Makarios III zwierzchnikiem Cypryjskiego Kościoła Prawosławnego oraz liderem walki o unię z Grecją. Początek antybrytyjskich zamachów.
- 1958 r. – cypryjscy Turcy apelują o podział wyspy.
- 1960 r. – Cypr uzyskuje niepodległość; Makarios III prezydentem.
- 1967 r. – junta wojskowa przeprowadza zamach stanu i dąży do połączenia z Grecją.
- 1974 r. – interwencja turecka na Cyprze; zajęcie północnej części wyspy. Południowa część staje się krajem etnicznie i językowo niemal wyłącznie greckim.
- 1975 r. – proklamowanie Tureckiego Federalnego Państwa Cypru; kolonizacja turecka.
- 1983 r. – proklamowanie Tureckiej Republiki Cypru Północnego i ogłoszenie niepodległości.
XXI wiek
- 2004 r. – referendum w sprawie zjednoczenia wyspy na warunkach tzw. planu Annana. Turcy popierają projekt, zostaje on jednak odrzucony przez większość grecką. W maju Cypr zostaje przyjęty do Unii Europejskiej. W części północnej nie obowiązują prawa wspólnotowe.
