Katedra św. Zofii, a obecnie meczet Selimiye znajduje się w północnej części Nikozji, w samym sercu starego miasta. Budowla uważana jest za największy i najpiękniejszy meczet w mieście, jednocześnie jest ona najstarszym przykładem architektury gotyckiej na Cyprze.
Cypr | Katedra św. Zofii to najbardziej okazała budowla gotycka na Cyprze (200709_Cyprus_25 by Franco Pecchio na licencji CC BY 2.0)
Historia budowy katedry
Budowa katedry rozpoczęła się pod koniec pierwszego dziesięciolecia XIII wieku, za panowania władcy z dynastii Lusignanów. Mimo iż już w 1326 roku budowla została konsekrowana, to jej budowa trwała blisko 150 lat i nigdy nie została ukończona. Świadczą o tym m.in. nieukończone wieże dzwonnicze.
Katedra stanęła na ruinach bizantyjskiej kościoła Hagia Sophia. To tutaj władcy z dynastii Lusignanów otrzymywali koronę i tytuł króla Cypru.
Katedra na przestrzeni 4 wieków wielokrotnie ulegała zniszczeniu w wyniku ataków obcych wojsk oraz trzęsień ziemi. Spowodowało to że pierwotna bogata dekoracja wnętrza (rzeźby, stele, malowidła na sklepieniu) uległa znacznemu zniszczeniu. W XVI wieku w wyniku trzęsienia ziemi poważnie uszkodzona została wschodnia część katedry. Prace mające na celu naprawę katedry zostały podjęte za panowania Wenecjan.
W XVI wieku miasto zostało przejęte przez Osmanów. Katedra przemianowana została na meczet i otrzymała nazwę Hagia Sofia. Zniszczono większą część z wyposażenia wnętrz oraz dekoracji – ambonę i ławki wykorzystano jako drewno opałowe a stele nagrobne jako panele podłogowe. Usunięto wszelkie formy dekoracji przedstawiające postaci ludzkie m.in. rzeźby, freski, witraże. Do nieukończonych wież dzwonniczych dodano minarety, a na dziedzińcu ustawiono fontannę do rytualnych ablucji.
W 1954 roku zmieniono nazwę meczetu na Selimiye, na cześć sułtana Selima II.
Konstrukcja katedry
Zachodni front katedry składa się z monumentalnego, potrójnego i bogato zdobionego dekoracją reliefową wejścia. Po obu jego stronach stoją wieże dzwonnicze, zaopatrzone przez Osmanów w minarety, a powyżej ogromne, rzeźbione okno.
Katedra wybudowana została na planie krzyża. Wnętrze składa się z 3 naw – głównej i dwóch bocznych oraz nawy poprzecznej, czyli transeptu. Po obu jego stronach znajdują się zwieńczone półkopułami absydy. W środku katedry znajdują się również niewielkie kaplice – północna poświęcona została św. Mikołajowi, a południowa Marii Dziewicy.
Cypr | Wnętrze katedry (Selimiye Mosque (St. Sophia Cathedral) Interior 1 by Son of Groucho na licencji CC BY 2.0)
W katedrze zostało pochowanych wielu władców z dynastii Lusignanów. Po tureckim najeździe nagrobki zostały wykorzystane jako podłoga i przykryte dywanami.
O tym iż obecnie funkcjonuje to meczet świadczyć może obecność mihrabu, czyli niszy nazywanej „wrotami Mekki”, która wskazywać ma drogę ku niej. Ponadto ustawiono tu wysoki pulpit – mimbar oraz panel oddzielający modlące się kobiety od mężczyzn.
Charakterystycznym elementem dla tego typu budowli i stylu architektonicznego są wysokie okna z dekoracją witrażową, przedstawiającą sceny biblijne oraz ogromne przypory wspierające boczne ściany przed runięciem w wyniku działań silnego wiatru czy np. kataklizmów.
W pobliżu katedry znajduje się drugi kościół, pochodzący z czasów Bizancjum. Wewnątrz podziwiać można wiele marmurowych i granitowych kolumn, świadczących o niegdysiejszej wielkości i okazałości budowli. Można tu również zobaczyć wiele nagrobków należących do krzyżowców.
Zwiedzanie
Wejście do środka możliwe jest jedynie z przewodnikiem. Należy pamiętać o tym iż jest to świątynia, obowiązuje więc odpowiedni ubiór, kobiety muszą mieć zasłonięta włosy, należy również zdjąć buty.
Cypr | Do katedry, a obecnie meczetu, można wejść zachowując odpowiedni szacunek i powagę jakich to miejsce wymaga (IMG_7627 by Athena Lao na licencji CC BY 2.0)
Zainteresują Cię również