Budynek Dzierżpromu czy też Gospromu (ukr. Держпром; ang. Derzhprom) to najbardziej znana konstrukcja z czasów radzieckich znajdująca się w Charkowie.

Budowla ta była jednym z najwcześniejszych przykładów konstruktywizmu w architekturze.

Plac Swobody w Charkowie

Ukraina | Budynek Dzierżpromu znajduje się na Planu Wolności (Central Square Kharkiv Festival Preparations by Toni Birrer na licencji CC BY-ND 2.0)

Pionierskie dzieło konstruktywizmu

Budynek powstał w czasach wczesnego ZSRR, kiedy Charków był stolicą Ukraińskiej SRR. Jego budowa trwała 3 lata (od 1925 do 1928 r.). W swoich czasach był najwyższym budynkiem w Europie (63 m; licząc wieżę telewizyjną dodaną w 1955 r. – 108 m). Przez krótki czas cieszył się nawet mianem najbardziej przestronnej pojedynczej konstrukcji na świecie (w 1930 r. przebiły go nowojorskie drapacze chmur).

Dzierżprom jest jednym z najwcześniejszych przykładów architektury konstruktywistycznej, bardzo popularnej w ZSRR w latach 20. i 30. Charakteryzowała się ona tendencją do podkreślania cech konstrukcyjnych danej budowli oraz przekonaniem, że o wartości estetycznej obiektu decyduje logicznie zaprojektowana i funkcjonalna konstrukcja.
Architektami Dzierżpromu byli: Siergiej Sawwicz Sierafimow, Samuił Mironowicz Krawiec i Mark Dawidowicz Fielgier. Budynek był pionierską konstrukcją, której dane było przetrwać bez szwanku nawet bombardowania czasów II wojny światowej.

Symbol nowoczesności

Budynek Dzierżpromu (ang. Derzhprom) był używany w charakterze symbolu nowoczesności w filmach Wiertowa i Eisensteina.

Obiekt stracił na znaczeniu po przeniesieniu stolicy Ukraińskiej SRR do Kijowa oraz po krytyce architektury konstruktywistycznej dokonanej przez twórców architektury czasów stalinizmu. Mimo to budynek uznano za jedno z najważniejszych osiągnięć architektury lat 20. XX wieku.

Lokalizacja

Budynek zlokalizowany jest na charkowskim Placu Wolności (Площа Свободи – Plóshcha Svobodý). Do 1996 r. był to Plac Dzierżyńskiego.

 

Funkcja budynku

Jakie było przeznaczenie tego niesamowitego molocha?

Gosprom, to skrót od "gosudarstwiennaja promyszliennost'", czyli "przemysł państwowy", a że po ukraińsku państwo to "держава" (w przybliżeniu: dzierżawa), stąd i ukraińska nazwa "Держпром". Jak więc sugeruje nazwa budowli, Gosprom był Państwowym Domem Przemysłu, mieszczącym liczne biura, instytucje i urzędy.

Budynek był projektowany jako "spółka udziałowa budownictwa i eksploatacji budynków przemysłu państwowego w mieście Charkowie” i na początku był siedzibą 22 państwowych organizacji przemysłowych (zjednoczeń), Banku Przemysłowego oraz centrali handlu zagranicznego.

Zainteresują Cię również

Noclegi w Kijowie Noclegi w Kijowie
Stolica Ukrainy liczy ok. 3 miliony mieszkańców i jest jednym z największych miast Europy. Urodą Kijowa zachwycali...
Noclegi w Doniecku Noclegi w Doniecku
Donieck niczym serdeczny gospodarz podejmuje licznych gości i zapewnia im nie tylko moc interesujących wrażeń i...
Noclegi we Lwowie Noclegi we Lwowie
Lwów jest miastem szczególnie chętnie odwiedzanym przez turystów. Z pewnością wpływa na to bogactwo zabytków,...
Donbas Arena (Donieck) Donbas Arena (Donieck)
Supernowoczesny stadion piłkarski w Doniecku, obliczony na 51 504 widzów, zbudowano w 2009 roku. Donbas Arena jest...
Stadion Olimpijski (Kijów) Stadion Olimpijski (Kijów)
Stadion w Kijowie jest główną areną sportową Ukrainy i jednym z największych stadionów w Europie. Jest częścią...
Kijów – transport miejski Kijów – transport miejski
Jeśli chodzi o szybki i komfortowy przewóz pasażerów metro jest w Kijowie praktycznie bezkonkurencyjne. Udział...