Budynek Dzierżpromu czy też Gospromu (ukr. Держпром; ang. Derzhprom) to najbardziej znana konstrukcja z czasów radzieckich znajdująca się w Charkowie.
Budowla ta była jednym z najwcześniejszych przykładów konstruktywizmu w architekturze.
Ukraina | Budynek Dzierżpromu znajduje się na Planu Wolności (Central Square Kharkiv Festival Preparations by Toni Birrer na licencji CC BY-ND 2.0)
Pionierskie dzieło konstruktywizmu
Budynek powstał w czasach wczesnego ZSRR, kiedy Charków był stolicą Ukraińskiej SRR. Jego budowa trwała 3 lata (od 1925 do 1928 r.). W swoich czasach był najwyższym budynkiem w Europie (63 m; licząc wieżę telewizyjną dodaną w 1955 r. – 108 m). Przez krótki czas cieszył się nawet mianem najbardziej przestronnej pojedynczej konstrukcji na świecie (w 1930 r. przebiły go nowojorskie drapacze chmur).
Dzierżprom jest jednym z najwcześniejszych przykładów architektury konstruktywistycznej, bardzo popularnej w ZSRR w latach 20. i 30. Charakteryzowała się ona tendencją do podkreślania cech konstrukcyjnych danej budowli oraz przekonaniem, że o wartości estetycznej obiektu decyduje logicznie zaprojektowana i funkcjonalna konstrukcja.
Architektami Dzierżpromu byli: Siergiej Sawwicz Sierafimow, Samuił Mironowicz Krawiec i Mark Dawidowicz Fielgier. Budynek był pionierską konstrukcją, której dane było przetrwać bez szwanku nawet bombardowania czasów II wojny światowej.
Symbol nowoczesności
Budynek Dzierżpromu (ang. Derzhprom) był używany w charakterze symbolu nowoczesności w filmach Wiertowa i Eisensteina.
Obiekt stracił na znaczeniu po przeniesieniu stolicy Ukraińskiej SRR do Kijowa oraz po krytyce architektury konstruktywistycznej dokonanej przez twórców architektury czasów stalinizmu. Mimo to budynek uznano za jedno z najważniejszych osiągnięć architektury lat 20. XX wieku.
Lokalizacja
Budynek zlokalizowany jest na charkowskim Placu Wolności (Площа Свободи – Plóshcha Svobodý). Do 1996 r. był to Plac Dzierżyńskiego.
Funkcja budynku
Jakie było przeznaczenie tego niesamowitego molocha?
Gosprom, to skrót od "gosudarstwiennaja promyszliennost'", czyli "przemysł państwowy", a że po ukraińsku państwo to "держава" (w przybliżeniu: dzierżawa), stąd i ukraińska nazwa "Держпром". Jak więc sugeruje nazwa budowli, Gosprom był Państwowym Domem Przemysłu, mieszczącym liczne biura, instytucje i urzędy.
Budynek był projektowany jako "spółka udziałowa budownictwa i eksploatacji budynków przemysłu państwowego w mieście Charkowie” i na początku był siedzibą 22 państwowych organizacji przemysłowych (zjednoczeń), Banku Przemysłowego oraz centrali handlu zagranicznego.
Zainteresują Cię również
Noclegi w Kijowie
Noclegi w Doniecku
Noclegi we Lwowie
Donbas Arena (Donieck)
Stadion Olimpijski (Kijów)
Metalist (Charków)
