Na Ukrainie wyszywankami tradycyjnie ozdabiano ręczniki, zasłony, odzież damską i męską. Szczególną uwagę poświęcano ręcznikom („rusznikom”) - dawnym talizmanom domu i rodziny. Haftowanie również dzisiaj cieszy się dużą popularnością.
Ukraina | Ukraińskie tancerki w koszulach zdobionych motywem kwiatowym (by rfduck)
Haft Ukraiński - techniki haftu
Na Ukrainie doliczono się około stu różnych technik haftu. Specyficzne ściegi wyszywanek są charakterystyczne dla poszczególnych regionów etnograficznych Ukrainy, a niektóre z nich spotyka się także na Białorusi i w Rosji. Oto krótki przegląd regionów:
- Na Połtawszczyźnie wyszywano koszule głównie białymi nićmi, bardo rzadko – czerwonymi albo szarymi. Przody białych koszul ozdabiano, według starych zasad, białym wzorem z wypełnieniem. Wzór był obwiedziony czarnymi albo kolorowymi taśmami. Technika wyszywania – ścieg „przed igłą”, „krzyżyk”, ścieg „za igłą”.
- Technika wyszywania w Obwodzie Charkowskim ma wiele wspólnego z formami haftu występującymi w centralnych obwodach Ukrainy, ale charakterystyczne i właściwe dla tego regionu są wielobarwne ornamenty wykonane krzyżykiem albo półkrzyżykiem. Wyszywa się je zwykle grubą nitką, co w rezultacie daje efekt wypukłości.
- Wyszywanki Polesia są proste i precyzyjne w kompozycji. Linia rombów geometrycznego wzoru powtarza się kilka razy. Haft czerwoną nicią na biało-szarym tle lnianego płótna jest graficznie subtelny.
- Szczególną wyszywanką od dawna słynął Wołyń. Tutejsze wzory geometryczne są proste i dokładne, a precyzję rytmu podkreśla jednobarwność haftu wykonanego czerwoną nicią na biało-szarym płótnie.
- Dla Obwodu Czernihowskiego charakterystyczne są białe wyszywanki. Geometryczny albo roślinny ornament wyszywa się białymi nićmi, albo z dodatkiem koloru czerwonego i czarnego. Wypełnienie wykonane jest bardzo drobnym ściegiem, przypominającym haft koralikami.
- Wyszywanki Kijowszczyzny charakteryzuje ornament roślinno-geometryczny ze stylizowanymi kiściami winogron, kwiatami chmielu albo ośmioramiennymi rozetkami, rombami i kwadratami. Podstawowe kolory kijowskich haftów to: biały, koralowoczerwony oraz czarny.
- W południowych obwodach Ukrainy techniki wyszywania są podobne do stosowanych w regionach centralnych, jednak istnieją tutaj w pełni oryginalne polichromatyczne ornamenty, wypełniane półkrzyżykiem lub krzyżykiem.
- Na Podolu hafty na koszulach odznaczają się błyskotliwością i różnorodnością ściegów. Typowym haftem jest ażurowy haft mereżka, stosowany jako wstawka na rękawy i kliny. Wykonywana jest też kolorowa mereżka. W ornamentach podolskich wyszywanek dominuje jeden kolor – czarny z większym lub mniejszym dodatkiem czerwonego, niebieskiego, żółtego albo zielonego. Najbardziej popularne są jednokolorowe (czerwone i czarne) wyszywane koszule, rzadziej – dwu- i trzykolorowe.
- Na południu Obwodu Tarnopolskiego za typowy uważa się haft bawełnianymi nićmi, zagęszczonym ściegiem: poszczególne elementy obwodzi się kolorowymi nićmi, co zapewnia przestrzenne i barwne efekty. Taki haft rozmieszcza się wzdłuż rękawa podłużnymi albo ukośnymi pasami.
Ukraina | Wyszywany ręcznik (rusznik) jest stałym elementem świątecznego wystroju każdego ukraińskiego domu, w którym kultywuje się dawne tradycje (Bright Morning by Bo&Ko na licencji CC BY-SA 2.0)
- Obwód Winnicki charakteryzuje się dużym bogactwem technik wyszywania, oraz różnorodnością czarnych, białych i kolorowych mereżek (haftów ażurowych). Obok ściegów podstawowych stosowane są ściegi pomocnicze, którymi wykonuje się obramowania poszczególnych elementów oraz połączenia kompozycji.
- Region Karpat i Podkarpacia odznacza się dużym zróżnicowaniem kolorystycznym poszczególnych jego części. Każda wioska różni się od innej oryginalnością wyszywania, bogactwem ornamentu i niepowtarzalnością kolorów.
- W ludowym hafcie Obwodu Lwowskiego stosowane są różnorodne typy wzorów. W południowych rejonach ornament wyszywanek jest geometryczny, białe tło nie jest zapełniane, co przydaje wzorom lekkości i przezroczystości.
- Na Bukowinie oprócz motywów roślinnych i geometrycznych wykorzystywane są też motywy zwierzęce. Wyszywa się ściegiem atłaskowym (białym), drobnym krzyżykiem, sznureczkiem. Używa się do wyszywania koralików, jedwabiu, wełny, srebrnych i złotych nici oraz metalowych błyskotek.
- Huculskie wyszywanki charakteryzuje różnorodność geometrycznych i roślinnych wzorów, wielka ilość kompozycji, bogactwo stosowanych kolorów – chętnie stosowany jest kolor czerwony z żółtym i zielonym, przy czym dominuje kolor czerwony. Dwa albo trzy odcienie koloru żółtego rozjaśniają haft i dodają mu złocistego blasku.
- Dla Zakarpacia charakterystyczny jest motyw „zygzaka” w różnych technikach wykonania. Gama kolorów wyszywanek jest dosyć szeroka: czerwony łączy się z czarnym (przy czym dominuje jeden z tych kolorów), stosowane są zarówno białe, jak i wielobarwne ornamenty.
Zainteresują Cię również
Jak ubierać się w Dubaju?
Dubaj jest emiratem dość tolerancyjnym pod względem ubioru, jednak mimo wszystko obowiązuje tu, wynikający z norm...
Duże okna w Holandii
Spacerując czy przejeżdżając ulicami holenderskich miast z pewnością zwrócimy uwagę na duże, często niezasłonięte...
Cypryjskie zwyczaje – czyli jak uniknąć gafy?
Zwyczaje na Cyprze zwykle nie odbiegają od tych panujących w całej Europie. Jest jednak kilka aspektów, na które...
Jacy są Chorwaci?
Długotrwała rzeczywistość wojenna nie pozostała bez wpływu na charakter narodowy Chorwatów, którzy przez wiele lat...
Ślub i wesele w Chorwacji
Mówi się, w Chorwacji dwie rzeczy są rzeczywiście warte uwagi: chorwackie średniowieczne twierdze i zamki oraz...
Jacy są mieszkańcy Cypru?
Cypryjczycy są bardzo dumni ze swego kulturowego dziedzictwa, którego początki sięgają ponad 9000 lat wstecz...
