Na Ukrainie wyszywankami tradycyjnie ozdabiano ręczniki, zasłony, odzież damską i męską. Szczególną uwagę poświęcano ręcznikom („rusznikom”) - dawnym talizmanom domu i rodziny. Haftowanie również dzisiaj cieszy się dużą popularnością.
Ukraina | Ukraińskie tancerki w koszulach zdobionych motywem kwiatowym (by rfduck)
Haft Ukraiński - techniki haftu
Na Ukrainie doliczono się około stu różnych technik haftu. Specyficzne ściegi wyszywanek są charakterystyczne dla poszczególnych regionów etnograficznych Ukrainy, a niektóre z nich spotyka się także na Białorusi i w Rosji. Oto krótki przegląd regionów:
- Na Połtawszczyźnie wyszywano koszule głównie białymi nićmi, bardo rzadko – czerwonymi albo szarymi. Przody białych koszul ozdabiano, według starych zasad, białym wzorem z wypełnieniem. Wzór był obwiedziony czarnymi albo kolorowymi taśmami. Technika wyszywania – ścieg „przed igłą”, „krzyżyk”, ścieg „za igłą”.
- Technika wyszywania w Obwodzie Charkowskim ma wiele wspólnego z formami haftu występującymi w centralnych obwodach Ukrainy, ale charakterystyczne i właściwe dla tego regionu są wielobarwne ornamenty wykonane krzyżykiem albo półkrzyżykiem. Wyszywa się je zwykle grubą nitką, co w rezultacie daje efekt wypukłości.
- Wyszywanki Polesia są proste i precyzyjne w kompozycji. Linia rombów geometrycznego wzoru powtarza się kilka razy. Haft czerwoną nicią na biało-szarym tle lnianego płótna jest graficznie subtelny.
- Szczególną wyszywanką od dawna słynął Wołyń. Tutejsze wzory geometryczne są proste i dokładne, a precyzję rytmu podkreśla jednobarwność haftu wykonanego czerwoną nicią na biało-szarym płótnie.
- Dla Obwodu Czernihowskiego charakterystyczne są białe wyszywanki. Geometryczny albo roślinny ornament wyszywa się białymi nićmi, albo z dodatkiem koloru czerwonego i czarnego. Wypełnienie wykonane jest bardzo drobnym ściegiem, przypominającym haft koralikami.
- Wyszywanki Kijowszczyzny charakteryzuje ornament roślinno-geometryczny ze stylizowanymi kiściami winogron, kwiatami chmielu albo ośmioramiennymi rozetkami, rombami i kwadratami. Podstawowe kolory kijowskich haftów to: biały, koralowoczerwony oraz czarny.
- W południowych obwodach Ukrainy techniki wyszywania są podobne do stosowanych w regionach centralnych, jednak istnieją tutaj w pełni oryginalne polichromatyczne ornamenty, wypełniane półkrzyżykiem lub krzyżykiem.
- Na Podolu hafty na koszulach odznaczają się błyskotliwością i różnorodnością ściegów. Typowym haftem jest ażurowy haft mereżka, stosowany jako wstawka na rękawy i kliny. Wykonywana jest też kolorowa mereżka. W ornamentach podolskich wyszywanek dominuje jeden kolor – czarny z większym lub mniejszym dodatkiem czerwonego, niebieskiego, żółtego albo zielonego. Najbardziej popularne są jednokolorowe (czerwone i czarne) wyszywane koszule, rzadziej – dwu- i trzykolorowe.
- Na południu Obwodu Tarnopolskiego za typowy uważa się haft bawełnianymi nićmi, zagęszczonym ściegiem: poszczególne elementy obwodzi się kolorowymi nićmi, co zapewnia przestrzenne i barwne efekty. Taki haft rozmieszcza się wzdłuż rękawa podłużnymi albo ukośnymi pasami.
Ukraina | Wyszywany ręcznik (rusznik) jest stałym elementem świątecznego wystroju każdego ukraińskiego domu, w którym kultywuje się dawne tradycje (Bright Morning by Bo&Ko na licencji CC BY-SA 2.0)
- Obwód Winnicki charakteryzuje się dużym bogactwem technik wyszywania, oraz różnorodnością czarnych, białych i kolorowych mereżek (haftów ażurowych). Obok ściegów podstawowych stosowane są ściegi pomocnicze, którymi wykonuje się obramowania poszczególnych elementów oraz połączenia kompozycji.
- Region Karpat i Podkarpacia odznacza się dużym zróżnicowaniem kolorystycznym poszczególnych jego części. Każda wioska różni się od innej oryginalnością wyszywania, bogactwem ornamentu i niepowtarzalnością kolorów.
- W ludowym hafcie Obwodu Lwowskiego stosowane są różnorodne typy wzorów. W południowych rejonach ornament wyszywanek jest geometryczny, białe tło nie jest zapełniane, co przydaje wzorom lekkości i przezroczystości.
- Na Bukowinie oprócz motywów roślinnych i geometrycznych wykorzystywane są też motywy zwierzęce. Wyszywa się ściegiem atłaskowym (białym), drobnym krzyżykiem, sznureczkiem. Używa się do wyszywania koralików, jedwabiu, wełny, srebrnych i złotych nici oraz metalowych błyskotek.
- Huculskie wyszywanki charakteryzuje różnorodność geometrycznych i roślinnych wzorów, wielka ilość kompozycji, bogactwo stosowanych kolorów – chętnie stosowany jest kolor czerwony z żółtym i zielonym, przy czym dominuje kolor czerwony. Dwa albo trzy odcienie koloru żółtego rozjaśniają haft i dodają mu złocistego blasku.
- Dla Zakarpacia charakterystyczny jest motyw „zygzaka” w różnych technikach wykonania. Gama kolorów wyszywanek jest dosyć szeroka: czerwony łączy się z czarnym (przy czym dominuje jeden z tych kolorów), stosowane są zarówno białe, jak i wielobarwne ornamenty.
Zainteresują Cię również
Jak ubierać się w Dubaju?
Dubaj jest emiratem dość tolerancyjnym pod względem ubioru, jednak mimo wszystko obowiązuje tu, wynikający z norm...
Duże okna w Holandii
Spacerując czy przejeżdżając ulicami holenderskich miast z pewnością zwrócimy uwagę na duże, często niezasłonięte...
Cypryjskie zwyczaje – czyli jak uniknąć gafy?
Zwyczaje na Cyprze zwykle nie odbiegają od tych panujących w całej Europie. Jest jednak kilka aspektów, na które...
Jacy są Chorwaci?
Długotrwała rzeczywistość wojenna nie pozostała bez wpływu na charakter narodowy Chorwatów, którzy przez wiele lat...
Jacy są mieszkańcy Cypru?
Cypryjczycy są bardzo dumni ze swego kulturowego dziedzictwa, którego początki sięgają ponad 9000 lat wstecz...
Ślub i wesele w Chorwacji
Mówi się, w Chorwacji dwie rzeczy są rzeczywiście warte uwagi: chorwackie średniowieczne twierdze i zamki oraz...
