Na początek warto pamiętać o tym, że starożytne Teby to dzisiejszy Luksor i jego okolice, do których zalicza się m. in. świątynię w Karnaku (miejscowość położona w odległości ok. 2,5 km na północ od Luksoru) oraz ruiny i grobowce na zachodnim brzegu Nilu (np. Dolina Królów). Teby to starożytne miasto, położone nad Nilem, w Górnym Egipcie. Przez wiele wieków były stolicą starożytnego Egiptu. Wśród licznych zabytków starożytnych Teb znajdują się wspaniałe świątynie oraz groby królewskie w Tebach Zachodnich.

teby1

Egipt | Krajobraz starożytnych Teb (Thebes, west bank (2007-05-496) by Vyacheslav Argenberg na licencji CC BY 2.0)

Krótka historia

Starożytne Teby położone są ok. 600 km na południe od Kairu. Były one stolicą Egiptu w czasach wczesnego Średniego państwa, za XI dynastii (2119-1976 p.n.e.), a później w czasach Nowego Państwa, za panowania dynastii XVIII i XIX (1550-1186 p.n.e.). Po przeniesieniu stolicy do Dolnego Egiptu Teby nie straciły swojego znaczenia. Wciąż były ważnym miastem kultowym boga Amona-Re, a głośno zrobiło się o nich po tym, jak kapłani Amona proklamowali w Tebach państwo teokratyczne, podległe bezpośrednio naczelnemu bóstwu Egiptu.

Teby zostały częściowo zniszczone oraz splądrowane podczas najazdów Asyryjczyków za panowania XXV dynastii. Miasto nabrało jeszcze znaczenia podczas panowania greckich Ptolemeuszy (było wówczas ośrodkiem sprzeciwu wobec władzy nieegipskich faraonów), ale w czasach rzymskich przestało istnieć.

Zabytki Teb

Do starożytnych Teb należał m.in. Karnak, wraz ze świątynią najważniejszego tebańskiego bóstwa, Amona, oraz przybytkiem jego boskiej małżonki, Mut. Południe Teb sięgało po dzisiejszy Luksor.

teby2

Egipt | Kolosy Memnona (The Colossi of Memnon (2007-05-449) by Vyacheslav Argenberg na licencji CC BY 2.0)

Tebańska nekropola

Dzisiaj najbardziej znaną częścią niegdysiejszej stolicy Egiptu jest jej… cmentarzysko. Teby Zachodnie to przede wszystkim wielka nekropola. Jest położona na zachodnim brzegu Nilu, gdyż to na zachodzie miała znajdować się egipska Kraina Umarłych.

Początki tej nekropoli sięgają czasów Starego Państwa, ale najważniejsze zabytki pochodzą z późniejszych epok.

To właśnie tam znajduje się Dolina Królów – miejsce pochówku niemal wszystkich władców Nowego Państwa. Grobowce w Dolinie Królów mają postać wykutych w skale sal i korytarzy, tworzących często istny labirynt. Do najbardziej skomplikowanych należy grobowiec faraona Setiego I, najdłuższy w całej dolinie. Najsłynniejszym grobowcem jest natomiast miejsce pochówku Tutanchamona – jedyny grób, który odnaleziono w stanie nienaruszonym, jedyny nieobrabowany z kosztowności. Dzisiaj jest jednak atrakcyjny głównie za sprawą sławy oraz legendy o klątwie faraona. Jego skarby zostały przewiezione do muzeum w Kairze, a zdobienia grobowca są uboższe niż w przypadku grobów innych faraonów.

W pobliżu miejsca spoczynku faraonów znajduje się Dolina Królowych z grobowcami małżonek królewskich oraz następców tronu. Poza grobowcami władców, w Tebach Zachodnich znajdują się również prywatne nekropole z grobami różnych dostojników państwowych.

teby3

Egipt | Ramesseum (Ramess at Luxor temple (2007-05-344) by Vyacheslav Argenberg na licencji CC BY 2.0)

Świątynie grobowe faraonów

W obrębie Teb Zachodnich znajdują się ponadto świątynie grobowe faraonów, które miały im zapewnić pamięć i kult na długo po śmierci.

Do najsłynniejszych należy Ramesseum, czyli świątynia Ramzesa II. Warto też odwiedzić Świątynię Milionów Lat królowej Hatszepsut w Deir el-Bahari oraz świątynię Ramzesa III w Medinet Habu. W Medinet Habu zobaczymy również ruiny świątyni wojowniczego faraona Totmesa III oraz pałacu Ramzesa III.

Choć z największej niegdyś świątyni Teb Zachodnich, wybudowanej dla Amenhotepa III, zostały tylko bardzo nieliczne ruiny, o jej monumentalności świadczą zachowane na szczęście słynne kolosy Memnona – dwa gigantyczne posągi, strzegące niegdyś wejścia do świątyni. Każdy z nich ma wysokość 17,9 m (licząc wraz z postumentem) i waży ok. 800 ton!

W południowej części Teb Zachodnich odkryto ponadto pałac królewski, który Amenhotep III kazał wznieść dla swej małżonki, słynnej królowej Teje.

teby4

Egipt | Świątynia Medinet Habu (Medinet Habu (2007-05-452) by Vyacheslav Argenberg na licencji CC BY 2.0)

Zainteresują Cię również

Zamek Hrabiego Draculi Zamek Hrabiego Draculi
Chyba nie ma świecie osoby, której Rumunia, a w szczególności Transylwania, nie kojarzyłaby się z legendarnym...
Praga Praga
Idealnie harmonizujące ze sobą historyczne i nowoczesne style architektoniczne, wspaniałe mosty, niezapomniane...
Bodhi – Drzewo Oświecenia Bodhi – Drzewo Oświecenia
Powszechne jest przekonanie, że Siddhattha doznał Oświecenia podczas medytacji u stóp drzewa. W przekazach Buddy o...
Muzeum Brytyjskie (British Museum) Muzeum Brytyjskie (British Museum)
Gdzie poza Grecją znajdziemy jedną z oryginalnych kariatyd Erechtejonu? W British Museum. Gdzie poza Egiptem...
Majdan Niepodległości w Kijowie Majdan Niepodległości w Kijowie
Miejscem o wyjątkowym znaczeniu jest dla mieszkańców Kijowa Plac Niezależności. To tutaj odbywają się wszystkie...
Kreml Moskiewski Kreml Moskiewski
Rosyjskie określenie „Kreml” odnosi się do grodów warownych i fortec, a także jest synonimem władz rosyjskich....