W Tunezji oficjalnym językiem jest język arabski. Nie jest to jednak klasyczny arabski, od którego język używany w Tunezji różni się morfologią, składnią, wymową i słownictwem.
Tunezyjska odmiana języka arabskiego zaliczana jest do grupy dialektów maghrebskich. Popularnie nazywana bywa "tunsi".
Tunezja | Oficjalnym językiem Tunezji jest arabski (Tunis Cafe by David Stanley na licencji CC BY 2.0)
Tunezyjski arabski
Tunezyjski arabski, tak jak i marokański, zaliczany jest do grupy dialektów daryża (ﺩاﺭﺟﺔ). Jednakże, mimo wspólnej przynależności, języki te różnią się między sobą.
Tunezyjski arabski ma podłoże berberyjskie, a wiele słów zostało zapożyczonych z języków: francuskiego, hiszpańskiego, tureckiego i włoskiego.
Co więcej, tunezyjski arabski nie jest jednolitym językiem i różni się w zależności od regionu kraju oraz od tego, czy znajdujemy się w mieście (odmiana osiadła) czy też na wsi (odmiana nomadyczna). I tak na przykład osiadłe odmiany są rozpowszechnione w dużych miastach w pobliżu wybrzeża, takich jak: Tunis, Bizerte, Nabeul, Hammamet, Susa, Monastir, Mahdia, Kairuan i Safakis, podczas gdy w pozostałej części kraju kraju, na zachód i południe od strefy nadmorskiej, używa się "wiejskiej" odmiany tego języka. Mówi się nią np. w: Gabes, Gafsa, Tozeur, El Kef i Beja.
Zapożyczenia z angielskiego
Jak powszechnie wiadomo język nie jest martwym tworem i ciągle ewoluuje. Również tunezyjski arabski nieustannie podlega rozwojowi, szczególnie w dziedzinach naukowych i technicznych. W ostatnich latach bardzo widoczny jest trend, popularny na całym świecie, zapożyczania coraz większej ilości nowych słów z języka angielskiego.
Spadek po czasach kolonialnych
W Tunezji prawie każdy mówi w języku francuskim, co jest spadkiem po czasach kolonialnych. Do tej pory język francuski uważany jest w Tunezji za język edukacji, gdyż w wielu szkołach i na uniwersytetach jest językiem wykładowym.
Francuski jest też często językiem prasy i biznesu.
Inne języki
Wielu mieszkańców Tunezji włada także jednym z dialektów języka berberyjskiego nazywanym shilha lub tashelhit.
Ze względu na bliskie sąsiedztwo z Włochami oraz stosunkowo sporą grupę etniczną włoskich Tunezyjczyków, wiele osób na północy kraju włada także językiem włoskim.
Język angielski jest powszechnie znany w miastach turystycznych, jednakże po za nimi trudno się w nim porozumieć.
Tunezja | Dżerba - targ z przyprawami (Djerba market by Martin Snopek na licencji CC BY-SA 2.0)
Kilka podstawowych wyrażeń w tunezyjskim arabskim:
- Cześć (powitanie) – as-salām ‘alaykum
- Cześć (w odpowiedzi na powitanie) – wa ‘alaykum as-salām
- Do widzenia – ma’ as-salām
- Dzień dobry (powitanie) – sabaH al-khēr
- Dzień dobry (w odpowiedzi na powitanie) – sabaH an-nūr
- Dobry wieczór (powitanie) – masa’ al-khēr
- Dobry wieczór (w odpowiedzi na powitanie) – masa’ an-nūr
- Jak się masz – kayf Hālek?
- Dziękuję dobrze – bikhēr al-Hamdu lillah
- Tak – īyeh lub na’am
- Nie – la
- Nie dziękuję – la, shukran
- Proszę – men fadhlek
- Dziękuję – shukran
- Przepraszam – sa’mahni
- Nie rozumiem – ma fhemtesh
- Mam na imię... – ismī howa...
- Chcę jechać do... – urīd an adhaba ila...
- Czy ten autobus jedzie do...? – yamshī had al-kar ila...?
- Gdzie jest hotel? – fein al-otēl?
- Czy mogę zobaczyć pokój? – yimkin lī nshūf al-ghorfa?
- Ile kosztuje ten pokój za noc? – kamel ghofa ellayar?
- Czy są tańsze pokoje? – hal indakum ghorfa arkhas?
- Ile to kosztuje? – bi-kam?
- Drogie – ghalī
Dni tygodnia:
- Poniedziałek – al-intēn
- Wtorek – at-talata
- Środa – al-arba
- Czwartek – al-khamīs
- Piątek –al-juma
- Sobota –as-sabt
- Niedziela – al-ahad
Liczby:
- 0 – sifr
- 1 – wāHid
- 2 – itnīn
- 3 – talata
- 4 – arba’a
- 5 – khamsa
- 6 – sitta
- 7 – saba’a
- 8 – tamanya
- 9 – tisaa’
- 10 – ‘ashara
- 11 – wāHidash
- 12 – itna’ash
- 20 – ‘ashrīn
- 21 – wāHid wa ‘ashrīn
- 30 – talatīn
- 40 – arba’īn
- 50 – khamīn
- 60 – sittīn
- 70 – saba’īn
- 80 – tamanīn
- 90 – tissa’īn
- 100 – miyya
- 101 – miyya wa wāHid
- 200 – miyyatīn
- 300 – talata mia
- 1000 - alf
Zainteresują Cię również