Karnak jest miejscowością w Górnym Egipcie, położoną ok. 3 km na północ od Luksoru. Był on niegdyś najświętszą częścią starożytnej stolicy Egiptu – Teb. Znajduje się tam imponujący kompleks starożytnych świątyń, zajmujący powierzchnię ponad 100 hektarów.
Egipt | Zwiedzanie świątyń w Karnaku zazwyczaj odbywa się w ramach wizyty w pobliskim Luksorze (Luxor, Egypt by eviljohnius na licencji CC BY 2.0)
Powolne odkrywanie monumentalnych świątyń
Karnak należy do zespołu miejskiego Luksoru i jego zwiedzanie połączone jest zwykle ze zwiedzaniem tego właśnie miasta.
W Karnaku znajduje się jeden z najwspanialszych egipskich zespołów świątyń. Po tysiącleciach wciąż robi on niesamowite wrażenie, pomimo zniszczeń dokonywanych w ciągu wieków zarówno w sposób naturalny przez wody Nilu, jak i przez fanatyków religijnych oraz zwykłych ludzi, którzy wykorzystywali świątynie jako źródło darmowego budulca.
Europejczycy odkryli Karnak w XVII wieku, ale prace naukowe i archeologiczne oraz renowację świątyń rozpoczęto dopiero w wieku XIX. Ogromna przestrzeń i liczba budowli były nie lada wyzwaniem dla archeologów – na potrzeby wykopalisk trzeba było zatrudnić bardzo wielu specjalistów oraz robotników. W wielu miejscach prace wykopaliskowe trwają do dziś.
Przybytek Amona-Re
Świątynie w Karnaku były miejscem kultu bóstw tebańskich. Najważniejszą świątynią był przybytek Amona, bóstwa pierwotnie lokalnego, które w czasach Nowego Państwa stało się władcą bogów (po utożsamieniu go ze słonecznym bóstwem – Re) i bóstwem państwowym.
Powierzchnia świątyni wynosi ok. 250 000 m². Do pierwszego pylonu przybytku Amona-Re prowadzi robiąca wrażenie aleja sfinksów. Tamtędy w czasach starożytnych wkraczały do świątyni procesje. Na terenie obiektu znajdują się ponadto posągi faraonów, liczne reliefy oraz kolejne pylony oddzielające poszczególne sale świątynne. Imponująca rozmiarami sala hypostylowa (czyli sala, której strop oparty jest na kolumnach) jest podparta 134 kolumnami, z których najwyższe mają 23 metry. Przy pylonach ustawiono obeliski, ale niestety nie wszystkie zachowały się do naszych czasów. Obok świątyni znajduje się święta sadzawka.
Egipt | Wielka Sala Hypostylowa w świątyni Amona-Re (Luxor temple courtyard (2007-05-371) by Vyacheslav Argenberg na licencji CC BY 2.0)
Inne świątynie
Świątynia Amona-Re jest najbardziej znanym i największym zabytkiem w Karnaku, ale nie jedynym. W pobliżu znajduje się jeszcze ponad 20 innych świątyń, poświęconych różnym bóstwom. Do najbardziej okazałych należą świątynie: Mut, żony Amona, oraz Chonsu – jego syna.
Sanktuarium bogini Mut
Mut była uważana za uosobienie matczynej opieki oraz patronkę królowych. Przedstawiana była najczęściej jako uskrzydlona kobieta, ale występowała również pod postaciami świętych zwierząt bądź jako kobieta ze zwierzęcą głową. Do jej świętych zwierząt należały: krowa, lwica, a czasem kot lub kobra. Naczelną kapłanką świątyni Mut była tradycyjnie królowa. Świątynia położona jest na południe od przybytku Amona-Re i jest połączona z nią aleją sfinksów.
Egipt | W starożytności świątynie Luksoru i Karnaku łączyła aleja Sfinksów (Sphinx colonnade at Luxor (2007-05-337) by Vyacheslav Argenberg na licencji CC BY 2.0)
Świątynia Montu
Nieco na północ od świątyni Amona znajduje się świątynia Montu, boga wojny, przedstawianego pod postacią sokoła bądź jako człowiek z sokolą głową. Ta świątynia nie jest jeszcze otwarta dla zwiedzających.
Świątynia Chonsu
Wzorcowym przykładem architektury sakralnej z czasów Nowego Państwa jest świątynia Chonsu, boga księżyca. Zachwyca ona potężną kolumnadą i pięknymi dekoracjami, a zainteresować może również starożytne „graffiti” wyryte w mniej widocznych częściach ścian pylonu. Przedstawiają one popularną w starożytnym Egipcie grę w senet.
Do innych budowli sakralnych znajdujących się w Karnaku należą m.in. świątynie: Ptaha, bogini Opet czy Ozyrysa.
Egipt | Karnak był niegdyś najświętszą częścią starożytnej stolicy Egiptu – Teb (Karnak, Luxor (2007-05-440) by Vyacheslav Argenberg na licencji CC BY 2.0)
Zainteresują Cię również
Znani Portugalczycy
Portugalskie imiona i nazwiska
Kubański taniec
Filmy z Chorwacją w tle
Ludność Portugalii
Portugalia - informacje ogólne i ciekawostki
